TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulunun, bazı otoyollarda hız limitlerinin artırılmasıyla ilgili İçişleri Bakanlığının çalışmaları hakkında açıklaması.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, katıldığı bir televizyon programında kanunun Bakanlığa verdiği yetkiye dayanarak yap-işlet-devret projeleri ile yapımı tamamlanan Kuzey Marmara Otoyolu, İstanbul-İzmir Otoyolu, Ankara-Niğde Otoyolunda yasal hız limitlerini 20 km/sa artırarak 140 km/sa’e, Anadolu Otoyolunun Ankara-Niğde Otoyolu hariç kısmında da 10 km/sa artırarak 130 km/sa’e çıkarmak için çalışmalar yaptıklarını ve 1 Temmuz itibariyle uygulamaya geçmeyi planladıklarını açıklamıştır.

Gerekçesini açıkça kamuoyu ile paylaşmadan yapılan bu çalışma ile cezaya esas hız sınırları yap-işlet-devret ile yapılan otoyollarda 154 km/sa, diğer otoyollarda da 143 km/sa’e yükseltilecektir.

Ülkemizde trafik güvenliği son derece kritik sorunların başında gelmekteyken hız limitlerinin artırılması ile trafikte can ve mal güvenliğinin daha tehlikeli bir hal alacağı malumdur. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2020 yılı Trafik Kazaları Özetinde, Avrupa ülkelerinde bin kişiye düşen otomobil sayısı ortalama 530, Türkiye’de ise 157 olmasına rağmen; Avrupa’da bir milyon otomobile düşen ölü sayısı 100, Türkiye’de ise 371’dir. Bu durum açıkça trafik güvenliği açısından hangi düzeyde olduğumuzun en somut göstergesidir.

Yine aynı istatistiklere göre ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarına etken sürücü kusurlarına ait bilgilerde hız ile alakalı olan kusur oranları “Araç hızını yol, hava ve trafiğin gerektirdiği şartlara uydurmamak” %36, “Aşırı hızlı araç kullanmak” %0,80’dir. Neredeyse trafik kazalarının %40’ı hız ihlallerine dayanmaktadır.

2020 yılı içerisinde yaklaşık bir milyon kazada 5000’e yakın yurttaşımız hayatını kaybetmiş 230.000 yurttaşımız ise yaralanmıştır. Bu rakamlar, ülke yol ağımızın çok küçük bir kısmını kapsayan otoyollarda 314 ölüm ve 6546 yaralanma olarak şekillenmiştir. Özellikle ölümlü trafik kazaları incelendiğinde otoyollardaki ölüm oranının çok yüksek olduğu aşikardır.

2020 yılı itibariyle 3523 km uzunluğa sahip otoyollardaki trafik kazalarındaki ölü sayısı 314 iken, 64994 km uzunluğa sahip Devlet ve İl Yollarında ölü sayısı 2216’dır. Dolayısıyla km başına otoyollardaki ölüm oranı Devlet ve İl Yollarındaki ölüm oranının 2,6 katıdır.

Ülke kamuoyu bilmelidir ki bahse konu otoyollardaki proje tasarım hızı 120 km/sa alınmıştır. Her ne kadar İçişleri Bakanı karayolları standartlarını dikkate alarak hız limiti değişikli yapacaklarını ifade etse de bir bütün olarak bu yolların geometrik yapısı bahse konu hızlara uygun değildir.

Durum bu kadar vahim iken otoyollarda hız limitlerinin artırılmasının yol kullanıcılarının can ve mal güvenliğini daha da tehlikeye düşüreceği açıktır. Hız limiti değişikliğinin akla gelen tek gerekçesi kamuoyunda yoğun bir şekilde tartışılan yap-işlet-devret projelerinde garanti geçiş rakamlarının halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye atarak sağlanmaya çalışılmasıdır. Yani bakanlık kamuoyunda tartışılan bir konuyu kapatmak için bilime ve tekniğe aykırı, can ve mal güvenliğini hiçe sayan, yolun işletilmesindeki yeknesaklığı bozan bir uygulamayı hayata geçirmeyi hedeflemektedir.

İçişleri Bakanlığı ve ilgili kurumlar bir an önce hız limiti değişikliği çalışmalarından vazgeçip, ülkemiz için temel sorunlardan olan trafik güvenliğinin sağlanması için gerekli çalışmaları yapmalı, sorumluluklarının yap-işlet-devret projelerini gerçekleştiren firmaları meşrulaştırmak değil halkın ekonomik, konforlu ve güvenilir ulaşım ihtiyacını karşılamak olduğunu hatırlamalıdırlar.

 

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu

Eklenme Tarihi: 13/05/2022