İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi tarafından, Beyoğlu Sütlüce’de bir binanın çökmesi nedeniyle yapılan açıklama. 24 Temmuz 2018

Beyoğlu Sütlüce Fuadiye Sokak`ta bulunan 4 katlı bir bina bugün öğle saatlerinde çöktü. Binanın çökmesine, yanındaki inşaatın temel kazısı sırasında yaşanan toprak kaymasının neden olduğu anlaşıldı.

Binanın 1994`te inşa edildiği, kaçak ve ruhsatsız olduğu belirlendi. İmrahor Caddesi üzerinde bulunan komşu parselde devam eden temel kazısı ve yağan yağmurlar nedeniyle istinat duvarının yıkıldığı, sabah 10.00 gibi kaymanın fark edildiği, boşaltılan binanın saat 12.00 sularında tamamen çöktüğü tespit edildi.

İşin ilginç yanı, temel kazısı devam ederken apartman sakinleri tarafından yapılan uyarıların, inşaat sahipleri tarafından ciddiye alınmamış olmasıdır.

Tek teselli can kaybı olmamasıdır. Ancak bu vahim olay İstanbul`daki bina stokunun mevcut durumunun bir kez daha sorgulanmasını gündeme getirmelidir.

1999 depreminden bu yana bazı kamu binalarının güçlendirilmesi ya da yıkılıp yeniden yapılması ve bazı bölgelerdeki kentsel dönüşüm projeleri(!) haricinde, riskli yapılar için sonuç alıcı uygulamaların gerçekleştirilmediği bilinmektedir.
Sütlüce`deki olay projektörlerin iskânı olmayan, mühendislik hizmeti almadan üretilen kaçak yapılara çevrilmesini zorunlu kılmaktadır. İstanbul genelinde kaç tane böyle konut bulunmaktadır? Bu konutlarda kaç insan yaşamaktadır? İnsanların can ve mal güvenliği için ne gibi önlemler alınmaktadır? Komşu parseldeki temel kazısından bile etkilenerek yıkılan binaların, olası bir depremde ayakta kalması mümkün müdür?

Bu soruların muhatabı elbette merkezi ve yerel yönetimlerdir.

İstanbul`daki yapıların kayda değer oranda kaçak ve ruhsatsız olduğu bilinmektedir.  İstanbullular merkezi ve yerel yönetimlerden kaçak ve ruhsatsız yapılaşmaya dönük köklü çözüm beklemektedir. Oysa hükümet, Haziran ayı içerisinde İmar Barışı adı altında imar affı ilan ederek kaçak ve ruhsatsız yapılara af getirmiştir. Fuadiye Sokak`ta bulunan bina büyük olasılıkla İmar Affı`ndan yararlanacak ve mevcudiyetini yasal statü ile pekiştirecekti, üstelik taşıyıcı sistem güvenliği –inşaat mühendislerince değil- bina sahiplerinin beyanıyla tescillenerek. Yine anlaşılmaz bir uygulamaya imza atan Hükümet, 2018`in Mayıs ayı içerisinde yapı ruhsatlarında mühendis imzası bulunma zorunluluğunu kaldırdı.  Mühendisin bilgisi haricinde hazırlanacak yapı ruhsatlarının yapı üretimine ne gibi katkısı olacak bilinmez ama mühendislik hizmeti almadan yapı üretimini teşvik edeceği açıktır.

Bir taraftan imar affı getireceksiniz, diğer taraftan yapı üretim sürecinden mühendisleri uzak tutacaksınız, Fuadiye Sokak faciasında olduğu gibi kamusal sorumluluğunuzu yara sarma, binanın boşaltılmasıyla sınırlı tutacaksınız.

Mühendislik mesleğini devre dışı bırakan, mühendisleri itibarsızlaştıran, imar aflarıyla kaçak yapılaşmayı ödüllendirenlerden insanın can güvenliğini koruması, İstanbul`u depreme hazır hale getirmesi elbette beklenmez. Ne yazık ki bu gün kentsel dönüşüm odaklı rant beklentisi insan hayatından daha değerli ilan edilmiştir.

Ülkemiz Hicret apartmanı, Zümrüt apartmanı gibi depreme gerek kalmadan yıkılan ve onlarca cana mal olan facialarıyla ünlüdür. Fuadiye Sokak ise apartman sakinlerinin dikkatiyle can kaybı olmadan atlatılmıştır. Hicret`ten, Zümrüt`ten çıkarılmayan ders şimdi Sütlüce ile devam etmektedir; umarız bu defa ders alınır.

İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, Fuadiye Sokak`a bir heyet göndermiş, gerekli incelemelerde bulunmuştur. Sütlüce ve daha niceleri, İstanbulluların olası bir depreme karşı ne kadar korunaksız olduğunu göstermektedir.
Bunun sorumluluğu ise hiç şüphesiz kentleşme ve yapılaşmaya rant penceresinden bakanların üzerindedir.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası

İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu