Eklenme Tarihi: 18/10/2012

 17 Ağustos depreminin yıldönümünde, İnşaat Mühendisler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Taner Yüzgeç tarafından yapılan açıklama. 16 Ağustos 2006

İnsan hayatı ne zaman öncelikli olacak?

· Deprem ve alınacak önlemlerle ilgili söylenmedik söz kalmadı. Ancak somut bir adım atılmadı.

· Çalışmalar daha çok teorik çevreyle sınırlı ve deprem sonrası yara sarma merkezli yürütülüyor.

· İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu yıl bahara hazırlık çalışmalarına 100 milyon dolar ayırdı. Bu parayla 750 okul güçlendirilebilirdi.

17 Ağustos 1999 Marmara depreminin üzerinden 7 yıl geçti. Geriye dönüp baktığımızda, bu dramatik ve acı olaydan ne yazık ki yeterince ders alınmadığını söyleyebiliriz. Binlerce insanımızın ölmesi, ülke ekonomisinin telafisi mümkün olmayacak şekilde tahribata uğraması bile sonucu değiştirmemiş, köklü, kalıcı çözüm noktasında aradan geçen onca zamana karşın adım atılmamıştır. Merkezi yönetim ve yerel yönetimleriyle Türkiye sanki üzerine ölü toprağı serpilmiş gibi hareketsiz yeni bir depremi beklemektedir. Yakın bir zaman içinde, Marmara depremi büyüklüğü ve yıkıcılığında bir deprem olma olasılığı üzerine tartışmalar sürerken, kaç insanın yaşamını yitireceği, ülke ekonomisinin hangi oranlarda etkileneceğine dair hesaplar yapılırken böylesi bir vurdumduymazlığı anlamak ve kabul etmek mümkün değildir.

Türkiye gibi topraklarının yüzde 93`ünün aktif deprem kuşağı üzerinde bulunduğu ve nüfusunun yüzde 98`inin deprem riski altında yaşadığı bir ülkede, toplumsal yaşamın bu çerçevede düzenlenmesi, ilgili tüm yasal değişikliklerin bir an önce gerçekleştirilmesi gerekliliğine dikkat çekmek durumunda kalmak bile başlı başına tuhaflığa işaret etmektedir.
Türkiye`nin tercihi nedir? İnsan hayatı mı? Bundan emin olmadığımızı üzülerek belirtmek durumundayız. Olası depremde büyük can kaybı yaşanacağı bilinen İstanbul`da, Büyükşehir Belediyesi`nin bahara hazırlık için bütçesinden 100 milyon dolar ayırması, insan hayatının ne kadar önemsediğini göstermektedir.

Mevcut hesaplamalara göre, bu kadar paraya 750 okulun güçlendirilmesi yapılabilir. İstanbul Deprem Master Planı ile olumlu adım atan yerel yönetim, bu noktada anlaşılmaz bir tutum içindedir. Kaç okulun güçlendirmeye ihtiyacı olduğunu belirlemek önemli bir iştir ancak asıl önemli konunun bu okulları güçlendirmek olduğu unutulmuş görünmektedir.

17 Ağustos`tan sonra iyi niyetli bir yaklaşımla deprem şurası toplanmasına, bu zeminde ilerletici, yol gösterici tartışmalar gerçekleştirilmesine karşın, şura kararlarının hayata geçirilme noktasında bir türlü adım atılmamaktadır. Aynı şekilde, Yapı Denetim Yasası başta olmak üzere, ihtiyaç duyulan yasaların çıkartılmaması, ilgili yasalarda düzenleme yapılmaması da dikkat çekmemiz gereken olumsuzluk olarak karşımızda durmaktadır.

İnşaat Mühendisleri Odası, Marmara depreminin yıldönümünde bir kez daha merkezi yönetimi ve yerel yönetimleri göreve çağırmaktadır.

Bu çerçevede;

· İmar ve afet mevzuatlarının hazırlanması, kentlerde servisli kentsel arsa üretiminin gerçekleştirilmesi,

· Kırdan kente göçün neden olduğu sağlıksız kentleşme ve kaçak yapılaşmanın önlenmesi,

· Emredici plandan, tanımlayıcı plana geçilmesi,

· Coğrafi bilgi sisteminin oluşturulması ve uydu teknolojilerinin kullanılması,

· Kurumsal yapılaşmanın tamamlanarak ilgili yasa ve yönetmeliklerin çıkartılması,

· Dış kaynaklı fonlar yerine genel bütçeden önemli bir payın önlemler için ayrılması,

· Deprem Şurası`nın önemli konularından olan 4708 sayılı mevcut Yapı Denetim Yasası ve Doğal Afet Sigortası (DASK), ihtiyacı karşılayacak şekilde düzenlenmesi,

· İnşaat Mühendisleri Odası`nın kendi bünyesinde uygulamaya başladığı Yetkin Mühendislik Yönetmeliğinin yasalaşması sağlanmalıdır.

Bugün ağırlıkla, deprem sonrası "yara sarma" amaçlı çalışmaların yoğunlaştığı gözlenmektedir. Oysa Türkiye`nin köklü, kalıcı, önleyici ve zararı azaltıcı önlemlere ihtiyacı bulunmaktadır. Eğer bu irade kullanılmaz, kentleşmeye ve yapılaşmaya dair gelişmiş ülkeler düzeyinde yasal düzenleme ve denetim sistemi uygulamaya alınmazsa, ilerde yaşayacağımız yıkımın, şimdiye kadar yaşananları aratacağı bilinmelidir.