Eklenme Tarihi: 09/09/2019

5 Eylül 2019 Tarihinde Meydana Gelen
Seferihisar İş Kazası Hakkında Basın Açıklaması

Seferihisar Turabiye Mahallesinde bulunan 4 katlı binanın 2. Katında sıva işi yapan 2 işçi 3 metre yüksekten merdiven boşluğuna düşerek başlarının betona çarpması sonucu ağır yaralanmışlar ve kaldırıldıkları hastanede yapılan müdahalelere rağmen ne yazık ki kurtarılamamışlardır.

Vefat eden iki işçinin de şantiyedeki ilk günü olması dikkat çekicidir. Şantiyede ilk gün fiilen işe başlamadan önce işe başlayacak işçilere, bilgi sahibi ve deneyimli bir teknik personel veya kalfa tarafından, işçinin yapacağı iş, kullanacağı iş ekipmanı ve şantiyeye özgü riskler ile risklere karşı işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini içeren konularda uygulamalı olarak en az 2 saat boyunca "işe başlama ve oryantasyon eğitimi" verilmelidir.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verilerine göre 2018 yılında 438`i inşaat ve yol işkolunda olmak üzere toplamda en az 1923 işçi yaşamını yitirdi. İş kazalarında işçilerin 325`i yüksekten düşme sonucu hayata gözlerini yummak zorunda kalmışladır. SGK (Sosyal Sigortalar Kurumu) istatistiklerine göre de iş kazaları sonucunda tüm sektörlerde meydana gelen ölümlerin % 36`sı inşaat sektöründe gerçekleşmiştir. İnşaat sektöründe gerçekleşen ölümlü iş kazalarının % 44,4`ü yüksekten düşme kaynaklıdır.

Yukarıdaki istatistikler incelendiğinde, Seferihisar`da yüksekten düşen iki inşaat işçisinin ölüm haberi beklenmedik ve önlenemez bir olay değildir.

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğine göre sıva işleri gibi yüksekte yapılacak çalışmaların önceden planlanması ve organize edilmesi, bu planlama yapılırken yüksekten düşme ile ilgili hususlara acil durum planında yer verilmesi, öncelikle, standartlara uygun, bakımı ve kontrolleri yapılmış, sağlam ve güvenli korkuluklar, düşmeyi önleyici platformlar, bariyerler, çalışma iskeleleri gibi toplu koruma tedbirleri ile sağlanması zorunludur.

İhmalkârlıklar nedeniyle standartlara uymayan ve sağlam olmayan dış cephe iskeleleri üzerine konan ve sabitlemeyen kalaslara basarak düşen işçilerin yaşamlarını yitirmeleri ile sonuçlanan iş kazalarına sıkça rastlanmaktadır.

Toplu koruma tedbirlerinin düşme riskini tamamen ortadan kaldıramadığı, vb. durumlarda, standartlara uygun, kontrolleri yapılmış, sağlam bağlantı (ankraj) noktaları, yatay ve düşey yaşam hatları oluşturularak tam vücut kemer sistemleri ile yüksekte güvenli çalışma sağlanır.

CE ve TSE standartlarına uymayan, kontrolleri ve bakımları yapılmamış, düzgünce ve kılıflarında (muhafazalarında) korunmamış, yıpranmış, bozulmuş, kırılmış malzemelerin kullanılması sırasında kopması ve hasar görmesi sonucu işçilerin yüksekten düşerek ölmeleri kaçınılmazdır.

Yapı işleri sırasında ve yapı işleri bitirilip yapı kullanıma geçtikten sonra yüksekte yapılacak çalışmalarda kullanılmak üzere oluşturulacak yatay ve dikey yaşam hatları için gerekli olan bağlantı noktaları ve yapısal düzenlemeler, projenin hazırlık aşamasında belirlenerek sağlık ve güvenlik planı ve sağlık ve güvenlik dosyasında yer alır. Ancak, birçok şantiyede sağlık ve güvenlik planı bulunmamaktadır.

Yüksekte yapılan çalışmalar müteahhit (işveren) tarafından görevlendirilen ehil bir kişinin (örneğin mühendis, tekniker, teknisyen) gözetim ve kontrolü altında gerçekleştirilmelidir.

Şantiyelerdeki iş kazalarında müteahhitlerin (işverenlerin), şantiye şeflerinin (işveren vekillerinin), alt yüklenicilerin (taşeronların), yapı denetim kuruluşlarının, iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin (iş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimlerinin), işçilerin, vb. sorumlulukları vardır.

Müteahhit "işveren" olarak işçilerin ve şantiyede çalışan herkesin işle ilgili sağlık ve güvenliğinin sağlaması ve her türlü tedbirin alınması ile yükümlüdür. Şantiye şefleri de "işveren vekili" olarak inşaat ve iş organizasyonunu sağlamak, mevzuatın öngördüğü her türlü tedbiri almak, uygulamak ve uygulatmak, mesleki yeterlilik belgesine sahip işçileri çalıştırmakla sorumludur. Yapı denetim kuruluşları şantiyede çalışmaların, sağlık güvenlik planına uygun olarak yapıldığını kontrol etmek ve gerekli tedbirlerin alınması için yapı müteahhidini yazılı olarak uyarmakla yükümlüdür. İş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri (iş güvenliği uzmanları ve işyeri hekimleri); müteahhitlere (işverenlere) ve şantiye şeflerine (işveren vekillerine) işçi sağlığı ve iş güvenliği konularında rehberlik ve danışmanlık yapmak, ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirlemek, müteahhide (işverene) ve şantiye şefine (işveren vekiline) yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür. İşçiler, ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kaldıklarında, önlem alınıncaya kadar, çalışmaktan kaçınma hakkını kullanabilirler.

Şantiyelerde çalışanlarından % 10`unun ilkyardımcı eğitimini alması, iş kazaları sonrası ilkyardım uygulamasını da içeren acil durum planının hazırlanması ve tatbikat yapılması zorunludur. Genellikle kağıt üzerinde kalan bu kural pratikte uygulamaya geçirilse ambulans gelene kadar şantiyelerde yararlanan işçilere ilkyardım uygulanarak yaşama tutunması sağlanabilir.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi istatistiklerine göre ölen işçilerin % 98`i sendikasız çalışmaktaydı. İş kazalarının önlenmesinin, sağlıklı ve güvenli çalışmanın ön koşulu işçilerin de öğütlenerek katılımlarının sağlanmasıdır. Yurt dışında, iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında ve önlemlerin alınmasında, çalışan temsilcileri ve sendikalar yasal olarak dahil olmaktadırlar ve söz sahibidirler.

Şantiyelerde yaşamlarını yitiren emekçi işçilerimize rahmet, yakınlarına başsağlığı dileriz. İnşaatlarda iş kazalarının önlenmesine yönelik hazırlayıp kamuoyunun bilgisine sunduğumuz "Yapı İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği El Kitabı" ile "Sağlık ve Güvenlik Planı Broşürümüz" vb. çalışmalarımıza devam etme kararlılığındayız.

Sağlıklı, güvenli ve kazasız günler temennisiyle,

İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Komisyonu