En Düşük, En Yüksek
2016 Yılı bütününde Ankara`ya su sağlayan tüm içmesuyu barajlarında toplam ortalama doluluk oranı 16 Mart Pazar günü %37,94 ile en yüksek düzeye ulaşmış, 31 Aralık günü ise %16,82 olarak en düşük düzeyine gerilemiştir.
2017 yılında, Ankara içmesuyu barajlarının toplamda en düşük doluluk oranı 01 Mart günü%13,72 olarak kayda geçirilmiştir. En yüksek doluluk oranı ise, 23 ve 24 Haziran günleri %22,50 olarak gerçekleşmiştir.
Yağışların, uzun yıllar ortalamasına göre özellikle Ekim ve Kasım aylarında yetersiz kalması, baraj havzalarındaki yeraltı suyu seviyelerini de aşağıya çekmiş olup baraj göl hacimlerine doğru yeraltı suyu hareketinin de ters yönde (baraj göllerinden yeraltına doğru) olmasını getirmiştir.
Son 10 Ayda Ankara İçmesuyu Barajları Ortalama Doluluk Oranları
Baraj göl yüzeylerinden buharlaşmanın olmadığı ve sulama için su çekimlerinin yapılmadığı son dönemlere ilişkin olarak Ankara içmesuyu barajlarındaki toplam doluluk oranları 2016 yılının 31 Ekim gününde %20,62, 30 Kasım`da %18,44 ve 31 Aralık günü ise %16,82 seviyesine kadar düşmüştür.
2017 yılı ilk 7 ay verileri ise; 01 Ocak`ta %16,79, 31 Ocak`ta %15,41, 28 Şubat`ta %13,74, 31 Mart`ta %18,17, 30 Nisan`da %19,97, 31 Mayıs`ta %19,66, 30 Haziran`da %22,50 ve 31 Temmuz günü ise %19,52 olarak kayda geçirilmiştir.
KIZILIRMAK SUYUNA GEREK YOK!
03 Ağustos 2017 Perşembe günü itibariyle Ankara içmesuyu barajlarında güvenilir olarak çekilebilecek toplam 266 milyon 337 bin metreküp net su yer almaktadır…
Bu miktarın 4 916 bin metreküpü Kurtboğazı, 153 8223 550 bin metreküpü 0 bin metreküpü Çamlıdere, 20 565 bin metreküpü Eğrekkaya, 15 241 bin metreküpü Akyar, 23 550 bin metreküpü Kavşakkaya ve 6 245 bin metreküpü ise Çubuk-II barajında depolanmış bulunmaktadır.
Son bir ay içerisinde, Ankara`nın tükettiği içme ve kullanma suyu miktarı –bahçe, ağaç, çim sulamaları dahil-, günde yaklaşık brüt 1 milyon 400 bin metreküp civarındadır. Yılsonuna kadar 150 gün kaldığına göre ve bu süre içerisinde baraj havzalarımız hiç yağış almasa bile, yeni yıla barajlarımızda yine de yaklaşık 56 milyon metreküp depolanmış su ile girebilecek durumda olunduğunun göstergesidir. Kaldı ki, Ekim ayı ile birlikte baraj göl yüzeylerinden buharlaşma ile kaybettiğimiz miktar, refüjleri, çimleri, kapı önlerini, sokakları sulama ile harcadığımız miktar ve kişi başına daha az su tüketilecek miktar toplamı da dikkate alınacak olursa çok daha fazla hacimde suyun kalacağı görülecektir.
Bu verilere göre; 2017 yılı sonuna kadar Kesikköprü Barajından Kızılırmak suyuna gerek duyulmayacağı apaçık ortadadır. Eğer ki, Kızılırmak suyu pompalanacak olursa, bunun başka amaçlar için ya da bir nevi ‘inadına`, ‘gizli-kapaklı` bir iş ve işlem olduğu kanısını güçlendirecektir.
ANKARA İÇMESUYU BARAJLARINDAN SULAMAYA VERİLEN SU ve
BUHARLAŞMA KAYIPLARI
Sulamaya Verilen Su
Mayıs ayının son haftasından itibaren Ankara İçmesuyu barajlarından sulama amacıyla su çekilmeye başlanmıştır. Temmuz ayı sonuna kadar; Akyar barajından 80 300 metreküp, Çamlıdere barajından 10 400 metreküp, Çubuk-II barajından 158 600 metreküp, Eğrekkaya barajından 12 500 metreküp ve Kurtboğazı barajından 5 371 400 metreküp olmak üzere toplamda 5 milyon 633 bin 200 metreküp sulama suyu çekilmiş bulunmaktadır.
Baraj Göl Yüzeylerinden Buharlaşma Kayıpları
Ankara içmesuyu barajları göl yüzeylerinden buharlaşma miktarları ise Mayıs ayında toplam 380 bin 550 metreküp, Haziran ayı bütününde toplam 3 milyon 222 bin 600 metreküp ve Temmuz ayında da 5 milyon 435 bin 187 metreküp olmak üzere 2017 yılının ilk 7 ayında toplam 9 milyon 38 bin 337 metreküp olarak hesaplanmıştır.
SU; KIT KAYNAKTIR
Kıt kaynaklara gösterilecek özen sadece tüketicilerden beklenemez. İlgili idarelerin bilimsel verilere dayalı, zamanında ve teknik kurallarına uygun olarak sistemdeki bileşenleri doğru bir biçimde işletmeleri önem taşır.
Su varken tasarruf edilir…
‘YOK`un tasarrufu mu olur?
SU BASKINLARINA DİKKAT
1950`lerden buyana, özellikle geçtiğimiz son 15 yıl göz önünde bulundurulduğunda, Ankara kent merkezindeki su baskınları genellikle Haziran ve Eylül ayları arasında yaşanmaktadır. Bunların büyük çoğunluğu ‘konveksiyon` yağışları dediğimiz dar bir bölgede, kısa süreli ve şiddetli sağanaklar şeklinde olmaktadır. Sadece son birkaç yıl içerisinde Balgat 70 Gün Köprüsü, Kolej Ankaray İstasyonu, Sıhhiye, Eskişehir Yolu – Atatürk Hastanesi, Gazi Mahallesi, Keçiören Fatih Sultan Mehmet Köprülü Kavşağı, Siteler, İstanbul Yolu Şaşmaz Kavşağı ve ilerisi vb. su baskınları ciddi maddi ve iş kayıplarına yol açmıştır. 1950`li, 60`lı yıllarda da yine Haziran – Eylül ayları arasında can kayıplı nice su baskını görmüş, geçirmiştir Ankara…
Kente içme ve kullanma suyu sağlamakla görevli ve yetkili kuruluş ASKİ, aynı zamanda getirdiği bu suyun kullanımı sonrası oluşacak atıksuyun da sağlıklı bir şekilde uzaklaştırılmasından sorumludur. Dahası, kentsel drenaj da bu kuruluşun en önemli işlerinden birisidir.
Konveksiyon yağışlarının beklendiği önümüzdeki üç ay boyunca ASKİ`nin buna hazırlıklı olması gerektir. Yani, başta kentin düşük kotlarındaki yörelerinde, mahallelerinde, köprülü kavşaklarında, battı-çıktılarındaki yağmursuyu şebekesini gözden geçirmeli, yağmursuyu ana kolektörlerinin içlerini temizlemeli ve özellikle yüzeyde oluşan ve akışa geçen yağmursuyunun yeraltındaki drenaj şebekesine aktarılmasını sağlayan yağmursuyu ızgaraları ve rögarlarınının bakımını düzenli olarak titiz bir biçimde vakit geçirmeksizin yerine getirmelidir.
Diyoruz ki; ‘su baskını` kader değildir!
Herne kadar İbni Haldun 1375 yılında "Coğrafya Kaderdir" dese de…
ANKARA`DA İÇMESUYU FİYATLANDIRMASI
Ankara`da ASKİ abonelerinin faturalarına yansıyan su bedelleri toplamı 5 farklı bileşenden oluşmaktadır. Bunlar; su bedeli, atıksu bedeli, Şube yolu payı, KDV ile Çevre Vergisidir. Su birim fiyatındaki artış, ‘şube yolu payı` ve ‘Çevre Vergisi` hariç diğer kalemlere de yansımaktadır.
2015 yılı içinde ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 TL olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 kuruştur. Atıksu bedeli su bedelinin %50`si olarak eklenmekte, ayrıca toplam tutar üzerinden %8 oranında KDV eklenmektedir. Ancak, faturalarınızdaki kalemleri dikkatli bir biçimde incelediğinizde söz konusu KDV oranının % 10`un üzerinde tahakkuk ettirildiği görülebilecektir. Öte yandan, Mayıs ayından buyana, KDV kapsamında her bir faturada 90 kuruşluk bir meblağın da tahsil edildiği görülmektedir!
2016 yılı başında ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 dan 5,00 TL`ye artırılmış olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 Kuruş`tan 27 Kuruş`a yükselmiştir.
2017 yılında ise ‘şube yolu payı` aylık maktu 5,00 TL olarak tahsil edilmiş olup, ‘Çevre Vergisi` ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 27 Kuruş`tan 28 Kuruş`a yükselmiştir. Bunun yanı sıra, aylık toplam içmesuyu ve atıksu bedeli üzerinden %8 oranında KDV tahakkuk ettirilmiş ayrıca her bir faturaya 90 kuruşluk ek, bir tür vergi/rüsum/harç vb. maktu olarak eklenmiştir.
ZAMLAMANIN SOMUT HALİ; Zam üstüne Zam; MuazZAM…
Ankaralı, bir önceki ASKİ faturası ile yenisini karşılaştırdığında aynı miktarda tükettiği su için daha fazla ödeme yaptığından yakınmakta.
Dikkate alınması gereken bir diğer önemli gerçek ise, aylık tüketiminiz düştükçe, toplam fatura bedeli içerisindeki sabit hizmet karşılıkları aynı kaldığından (örneğin ÇTV, Şube Yolu vb.), düşük tüketim miktarlarındaki fatura bedelleri üzerinden hesaplanan brüt değer, göreceli olarak daha fazla artışın yansıdığı görülecektir.
Yaklaşık iki yılı aşkın bir süredir Ankara içmesuyu birim fiyatına yapılan zamlar ve ilgili fatura bileşenlerinin ücretlerindeki artışlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
GERÇEKLEŞEN 2016 ve 2017 ZAMLARI
2016 Ocak ayı su birim fiyatı 3,35 TL / metreküp olarak uygulanmaya başlanmıştır.
Aralık 2015`te 3,15 TL/m3 olan su birim fiyatı, Aralık 2016`da 3,566 TL/m3 olmuş ve bir yılda yaklaşık %13,21 civarında artırılmış bulunmaktadır.
Yeni yıl ile birlikte bir ay içinde (Aralık 2016 – Ocak 2017 arasında), şebeke suyuna yapılan zam %3`ü aşmıştır! Sadece 2017 yılında, 01 Ocak ile 31 Temmuz arasında, sadece 7 ayda Ankara şebeke suyuna yaklaşık % 11,6 oranında zam yapılmıştır.
İçmesuyu Birim Fiyatındaki ZAM Özeti:
-Aralık 2014`te Su Birim Fiyatı: 2,8075 TL / m3
-Aralık 2015`te Su Birim Fiyatı: 3,1500 TL / m3
-Aralık 2016`da Su Birim Fiyatı: 3,5666 TL / m3
-Temmuz 2017`de Su Birim Fiyatı: 3,9800 TL / m3
2014 – 2015 yılları arasındaki artış oranı: % 12,20
2015 – 2016 yılları arasındaki artış oranı: % 13,23
Son iki yıldaki (2014 – 2016 arası) artış oranı: % 27,04
2016 ve 2017 YILI Aylık SU BİRİM FİYATLARI DÖKÜMÜ ve ANALİZİ
| Tarih | Birim Fiyat (TL / m3) | Net Fark (TL) | Ardışık Artış Oranı (%) | Yıl Başına göreArtış Oranı (%) |
| Aralık 2014 | 2,807 | Aylık | Aylık | Toplam |
| Aralık 2015 | 3,150 | 0,343 | | 12,20 |
Ocak 2016 | 3,350 | 0,200 | 6,350 | 6,35 |
Şubat 2016 | 3,370 | 0,020 | 0,600 | 6,98 |
Mart 2016 | 3,370 | - | - | 6,98 |
Nisan 2016 | 3,378 | 0,008 | 0,220 | 7,24 |
Mayıs 2016 | 3,398 | 0,020 | 0,590 | 7,87 |
Haziran 2016 | 3,443 | 0,045 | 1,330 | 9,30 |
Temmuz 2016 | 3,458 | 0,015 | 1,345 | 9,78 |
Ağustos 2016 | 3,470 | 0,012 | 0,347 | 10,16 |
Eylül 2016 | 3,470 | - | - | 10,16 |
Ekim 2016 | 3,480 | 0,010 | 0,288 | 10,48 |
Kasım 2016 | 3,509 | 0,029 | 0,833 | 11,40 |
| Aralık 2016 | 3,566 | 0,057 | 1,624 | 13,21 |
| Ocak 2017 | 3,673 | 0,107 | 3,001 | 3,00 |
Şubat 2017 | 3,800 | 0,127 | 3,458 | 6,56 |
Mart 2017 | 3,880 | 0,080 | 2,105 | 8,81 |
Nisan 2017 | 3,920 | 0,040 | 1,031 | 9,93 |
Mayıs 2017 | 3,953 | 0,033 | 0,842 | 10,85 |
Haziran 2017 | 3,973 | 0,020 | 0,506 | 11,41 |
Temmuz 2017 | 3,980 | 0,007 | 0,176 | 11,61 |
04 Ağustos 2017
İMO Ankara Şubesi ‘Ankara Su Çalışma Grubu` adına
Hasan AKYAR