12 OCAK 2016 itibariyle)

Eklenme Tarihi: 13/01/2016

Ankara İçmesuyu Durumu Raporu (12 OCAK 2016 itibariyle)

 

 ÖZÜ

02 Nisan 2015 gününden buyana yaklaşık 9 buçuk aydır Ankara`nın Kuzey`indeki mevcut içmesuyu kaynaklarından İvedik Arıtma Tesisi`ne iletilen yüzeysel hamsularına Kızılırmak suyu harmanlanmamakta ve paçallanmamaktadır. Dolayısı ile evlerimize kadar ulaşan içmesuyu şebeke suyunda koku, renk, tat vb. hemen fark edebileceğimiz olumsuzlukların yanı sıra, analiz yapmadan ayırdına varamayacağımız sülfat, klor, sertlik ve bir takım ağır metallerin de standart değerlerin altında olduğunun bilinmesini isteriz.

Eğer ki, İvedik Arıtma Tesisi ile eviniz arasındaki ana besleme hatlarında, ara depolarda, pompa istasyonlarında, ev bağlantınızda, konutunuz/apartmanınız içerisindeki su tesisatında ve deponuzda herhangi bir kayıp/kaçak vb kirlenme riski taşıyan dış unsurlar bulunmuyorsa, musluklarınızdan akan Ankara şebeke suyunu dilediğiniz biçimde tüketebilirsiniz.

İÇMESUYU BARAJLARIMIZDAKİ MEVCUT SUYUMUZ

Son birkaç gün dışında yaklaşık dört aydır "Ankara Çanağı"na uzun yıllar ortalamalarının çok çok altında yağış düştü. Sadece `çanağımıza` değil, içmesuyu kaynaklarımızın tümünün yer aldığı Kuzey`deki akarsu havzalarında da kayda değer yağış görülmedi. Dolayısı ile içmesuyu barajlarımızda depoladığımız su tutarlarında da sürekli azalma oldu. Bu azalma 08 Ocak gününe kadar devam etti. Ancak bu durum önümüzdeki dönemde herhangi bir su sıkıntısına yol açabilecek boyuta henüz ulaşmadı. Eğer Ocak-Nisan 2016 döneminde normalin altında yağış alırsa baraj havzalarımız, sonbahar sonlarında su kısıtı gündeme gelebilir.

Barajlarımızdaki su mevcudunun azalmasında Ankara`ya verilen ve kentte içme, kullanma ve endüstri suyu olarak tüketilen günde ortalama bir milyon metreküp hamsu çekimlerinin yanı sıra (son dört ayda 920 bin ile 1 milyon 300 bin metreküp/gün), özellikle yaz ayları boyunca baraj göl yüzeylerinden buharlaşma ile su kayıpları ve sulama amacıyla aktarılan suların da payının büyük olduğunu bir kez daha anımsatmak isteriz.

BUHARLAŞMA KAYIPLARI ve SULAMAYA VERİLEN SU

04 Temmuz gününden başlayarak doluluk oranlarındaki düşüşün ana nedeni düzenli yağışların kesilmiş olmasının yanı sıra sadece son 19 haftada baraj göllerimizden yaklaşık toplam 31 milyon 300 bin metreküp buharlaşmanın gerçekleşmesi ile birlikte sulama amacıyla da yaklaşık 7 milyon 730 bin metreküp suyun çekilmiş olmasıdır.

Bir başka anlatımla; Temmuz - Ekim ayları boyunca Ankara içmesuyu barajlarından buharlaşan brüt su miktarı, Ankara`nın yaklaşık 2 aylık net içmesuyu tüketimine ulaşmış bulunmaktadır!

(*15 Ekim gününden buyana Ankara içmesuyu barajlarından sulama amacıyla su çekilmemektedir.

*27 Ekim gününden itibaren Ankara içmesuyu baraj gölleri yüzeyinden kayda değer bir buharlaşma olmamıştır.)

ANKARA`YA SAĞLANAN SU

2015 yılının tümünde Ankara`ya günde sağlanan su miktarı 31 Temmuz günü (Çubuk-II barajından sağlanan 70 100 metreküp hariç), 1 289 300 metreküp ile rekor bir düzeye ulaşmıştır. Ancak Ekim ayı ile birlikte Ankara`daki su tüketimi azalmış ve son iki ay içerisinde 920 bin ile 1 milyon 100 bin metreküp arasında gerçekleşmiş bulunmaktadır.

Çubuk-II Barajından Pursaklar İçmesuyu Arıtma Tesisine ise son altı aydır günde 39 ile 69 bin metreküp arası hamsu iletilmiş bulunmaktadır.

11 Ocak 2016 Pazartesi günü; Kurtboğazı Barajına Eğrekkaya`dan 350 000, Kavşakkaya`dan ise 177 000 metreküp hamsu aktarılmıştır. İvedik Arıtma Tesisi`ne Kurtboğazı Barajından 535 500, Çamlıdere Barajından da 498 800 metreküp hamsu iletilmiştir. Aynı gün Çubuk-II barajından Pursaklar Arıtma Tesisi`ne ise 63 364 metreküp hamsu isale edilmiştir.

2016 Yılının bu ilk günlerinde Ankara içmesuyu şebekesine aktarılan su 1 milyon metreküpün altına düşmemiştir.

BARAJ DOLULUK ORANLARI

Ekim ve Kasım ayları boyunca Ankara`ya su sağlayan içmesuyu barajlarında doluluk oranlarındaki düşüş ‘istikrarlı` bir biçimde sürmüştür.

12 Ocak 2016 itibariyle

Ankara`ya İçmesuyu Sağlayan Barajlardaki Doluluk Oranları

          Yüzde (%)

 

Baraj Adı	Bize göre	ASKİ`ye göre
Kurtboğazı	57,97	64,76
Çamlıdere	16,73	26,60
Eğrekkaya	71,62	79,56
Akyar	45,11	52,34
Kavşakkaya	41,80	46,30
Çubuk-II	59,06	60,60
TOPLAM	25,71	35,08

 

 Görülebileceği gibi, 12 Ocak 2016 günü (saat 10:00) itibariyle tüm barajlardaki doluluk oranları ortalaması bizce %25,71 iken, ASKİ`nin web sitesinde yer alan oran ise %35,08`dir.

Bu farkın nedeni, Çamlıdere Barajı doluluk oranındaki hesaplamadan kaynaklanmaktadır. Şöyle ki, anılan barajın ölü hacmi, dolayısıyla aktif, kullanılabilir hacmi ASKİ tarafından farklı olarak değerlendirilmektedir. Oysa gerek ‘Ankara İçmesuyu Master Planı`nda, gerekse Çamlıdere Barajı planlaması ve projesinde gerçek değerler yer almaktadır. Anılan İdarenin minimum su alma kotunun altında kabul ettiği ve baraj ölü hacminden pompaj ile çektiği bir seviyeyi dikkate alarak buna göre hesaplamalar yaptığı tahmin edilmektedir.

Uzun yıllar gözlemler göstermiştir ki, Anadolu`da derelerin çayların ırmakların kuruduğu ya da en az su taşıdığı mevsim sonbahar ortaları, Ekim sonları ve Kasım Ayı başlarıdır. Ancak söz konusu kurak dönem Ocak Ayı başına kadar devam etmiştir.

 

BU RAPORUN EKLERİ VAR!

Geçtiğimiz Haziran Ayı`ndan buyana, her ay, O Ayı devirdikten sonra, O Son Ay`a ilişkin Ankara İçmesuyu Verilerini görsel olarak çizelgeler, tablolar ve grafiklerle karşılaştırmalı bir biçimde özetleyerek sunmayı da görev edindik (bir bakıma kendimize ek iş –yeni icatlar- çıkardık!)… Herne kadar bunları derlememiz, toparlamamız, bir araya getirerek oluşturmamız yoğun mesaiyi gerektirse ve oldukça zamanımızı alsa da, artık bundan kaçış yok…

 

İMO Ankara Şubesi, Ankara Su Çalışma Grubu adına

Hasan Akyar

12 Ocak 2016

 

ELALTI BİLGİSİ:

SON AYLARDA ANKARA`DA SUYA YAPILAN ARDIŞIK ZAMLAR

Ankara`daki konutların kullandığı su birim fiyatı Eylül ayında metreküp başına 2 lira 98,5 kuruş iken, Ekim ayı faturalarına yansıyan birim fiyat 3 lira 3,3 kuruşa yükseltilmiştir. Kasım Ayı faturalarında ise söz konusu birim fiyat 3,033 TL`den 3,04 TL`ye yükseltilmiştir. Aralık Ayı`nda da 3,15 TL`ye çıkmıştır.

Geçtiğimiz üç ay içinde Ankara içmesuyuna yaklaşık yüzde 5,53 oranında zam yapılmıştır.

SON BİR YILDA (Aralık 2014 / Aralık 2015) İçmesuyu Birim Fiyatındaki ARTIŞ:

(Fatura dönemi içinde -bir ayda- 10 metre küpün altında tüketimler için)

Aralık 2014`te Su Birim Fiyatı: 2,8075 TL / metreküp

Aralık 2015`te Su Birim Fiyatı: 3,1500 TL / metreküp

Bir yıldaki artış oranı: % 12,20

BU YIL UYGULANACAK ZAMMM

15 Aralık Salı günü Büyükşehir Belediye Meclisinde ASKİ`nin 2016 yılı bütçe görüşmelerinde Ankara şebeke suyunun birim fiyatı oyçokluğu ile 5,02 TL olarak belirlenmiştir. (Ancak bu birim fiyatın içinde atıksu bedeli de bulunmaktadır. Ankara`da atıksu birim fiyatı su birim fiyatının %50`sidir. Bu oran İstanbul`da %100`dür).

Yani; Ankara`da net su birim fiyatı: 3,347 TL / metreküp`tür.

Söz konusu Meclis Kararını alındığı Kasım Ayı su birim fiyatının 3,04 TL/metreküp olduğu dikkate alınarak yapılacak hesaplamada suya yapılan yeni zammın %10,1 olduğu görülecektir.

ANKARA`DA İÇMESUYU FİYATLANDIRMASI

Ankara`da ASKİ abonelerinin faturalarına yansıyan su bedelleri toplamı 5 farklı bileşenden oluşmaktadır. Bunlar; su bedeli, atıksu bedeli, Şube yolu payı, KDV ile Çevre Vergisidir.

Su birim fiyatındaki artış, ‘şube yolu payı` ve ‘Çevre Vergisi` hariç diğer kalemlere de yansımaktadır. 2015 yılı içinde ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 TL olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 kuruştur. Atıksu bedeli su bedelinin %50`si olarak eklenmekte, ayrıca toplam tutar üzerinden %8 oranında KDV eklenmektedir. Ancak, faturalarınızdaki kalemleri dikkatli bir biçimde incelediğinizde söz konusu KDV oranının % 10`un üzerinde tahakkuk ettirildiği görülebilecektir.

 

YİNELEDİĞİMİZ TEMEL BİLGİ:

Ankara`ya içme, kullanma ve endüstri suyu sağlayan (Kesikköprü Barajı dışında) tüm yüzeysel su kaynakları depoladıkları suları cazibeyle (pompajsız) Ankara`nın yine Kuzey`inde yer alan arıtma tesislerine aktarmaktadır.

Bunlardan Akyar barajı sularını Eğrekkaya barajına, Eğrekkaya ve Kavşakkaya barajları da Kurtboğazı barajına depoladıkları suları aktarmaktadır. Kurtboğazı ve Çamlıdere barajlarından da hamsu İvedik İçmesuyu Arıtma Tesisine iletilmektedir. Çubuk-II Barajında depolanan sular ise Pursaklar İçmesuyu Arıtma Tesisine verilmektedir. Halen yapımı sürdürülen Gerede Sistemi`nin hizmete alınması ile Filyos yukarı havzasından bulunan Ulusu Çayı suları ise Çamlıdere barajına iletilmiş olacaktır.

Kızılırmak üzerindeki Kesikköprü Barajı da yaklaşık 130 kilometrelik birbirine paralel 3 isale hattı ile (yaklaşık 720 metre terfi yüksekliği ile –pompajla-) yine İvedik Arıtma Tesisine bağlanmaktadır. Ancak, 02 Nisan Perşembe gününden buyana, yaklaşık 9 aya yakın bir süredir Ankara`ya Kızılırmak hamsuyu iletilmemiştir. Yılbaşından buyana geçen 300 gün içerisinde sadece 85 gün Kesikköprü Barajından Kızılırmak hamsuyu Ankara`ya pompalanmıştır. Söz konusu 85 günde bu miktar toplam (brüt olarak) 21 035 000 metreküp olmuştur.