Ankara İçmesuyu Durumu Raporu

(02 Ocak 2017 günü itibariyle)

Eklenme Tarihi: 03/01/2017

Ankara İçmesuyu Durumu Raporu

(02 Ocak 2017 günü itibariyle)

 

HAVADAN SUDAN

Sivas Valisi (17 Aralık 2016, -220C`ın altında): "Coğrafya kaderdir çocuklar!"  

 

‘Coğrafya Kaderdir` tümcesini, Ebu Zeyd Abdurrahman bin Muhammed bin Haldun el Hadrani* söylemiştir bundan tam 625 yıl evveli…

 

Coğrafya sadece su ve su ile ilgili doğa olaylarını büyük ölçüde belirlemekle kalmaz, halkların kültürünü, yaşam biçimlerini, beslenme alışkanlıklarını, üretim ilişkilerini, gelenek-göreneklerini, müziğini, oyununu vb. etkilemiş ve yönlendirmiştir.

 

*Kısaca; İbni Haldun (27.05.1332 Tunus – 19.04.1406 Kahire)

 

Ocak Ayı Güncesi

 

Anadolu halklarının yüzyıllardır gözlediği, belleklerine kaydedip süzdüğü ve nesiller boyu aktardığı doğa olaylarından OCAK ayına ilişkin değerlendirilebilecek bilgiler: 

 

03-Fırtına (2 gün)

09-Zemheri fırtınası

13- Fırtına (3 gün)

24- Fırtına

27-Kışın şiddetli zamanı

29-Ayandon fırtınası

30-Zemheri`nin (kara kışın) sonu

31-Hamsin`in başlangıcı (50 günlük kış dönemi)

 

Ocak Ayında Ayrıca Olacaklar Bitecekler:

07-Enerji Tasarrufu ve Beyaz Baston (görme engelliler) Haftası (07-13 Ocak)!

12-Yılın ilk dolunayı

17-Galata Tünelinin açılması (1875)

18-Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu`nun kabulü (1954)

19-Merkür`ün iri hali

25-Cüzzam Haftası (25-31 Ocak)

27-Osmanlı Devleti`nin kuruluşu (1299)

28-Misak-ı Milli`nin kabulü (1920)

29-Türkçe Ezan`ın ilk kez okunması –Fatih Camiinde- (1932) 

ORTA ANADOLU YAĞIŞ ALMADI

 

Orta Anadolu`daki irili ufaklı tüm akarsulardaki akımın en düşük düzeylere gerilemesi ve hatta kuruması, genellikle Ekim ayı sonlarına denk düşer. Bu normaldir. Ekim ayı ile birlikte bu coğrafya kayda değer yağış almaya başlar. 

 

Ancak, uzun yıllar ortalamalarına göre 2016 yılının son üç ayı, geçtiğimiz yıllara oranla çok daha az yağış aldı. Günde yaklaşık 1 – 1,2 milyon metreküp içmesuyu amacıyla çekilen sular da içmesuyu barajlarımızda depolanan su miktarlarının hızla azalmasına neden oldu.

 

21 AYDIR KIZILIRMAK`TAN ANKARA`YA SU İLETİLMEMEKTEDİR

 

02 Nisan 2015 gününden buyana yaklaşık 21 aydır Kızılırmak suyu Kesikköprü Barajından Ankara İvedik Arıtma Tesisine iletilmemektedir. Dolayısı ile Kızılırmak suyunun paçallanması ya da belirli oranlarda harmanlanması sonucu konutlarımızın musluklarından akan içmesuyu şebeke suyunda Kızılırmak suyunun koku, renk, tat vb. olumsuzlukların bulunmamasının yanı sıra, sülfat, klor, sertlik ve bir takım ağır metal derişimlerinin de standartların çok altında olması beklenmektedir.

 

Eğer ki, İvedik arıtma tesisi ile konutunuz arasındaki ana besleme hatlarında, ara depolarda, pompa istasyonlarında, ev bağlantınızda, su tesisatınızda ve binanızın deposunda herhangi bir kayıp/kaçak vb kirlenme riski taşıyan dış unsurlar bulunmuyorsa, musluklarınızdan akan Ankara şebeke suyunu dilediğiniz biçimde tüketebilirsiniz.

 

ANKARA`YA SAĞLANAN SU

01 Ocak 2017 Pazar günü sonu itibariyle (günlük);

 

İvedik Arıtma Tesisi`ne; Kurtboğazı Barajından 767 000, Çamlıdere Barajından da 315 000 metreküp hamsu iletilmiştir.

 

Çubuk-II barajından Pursaklar Arıtma Tesisi`ne ise 59 739 metreküp hamsu aktarılmıştır.

 

20 Aralık günü bütününde İvedik ve Pursaklar Arıtma Tesislerinden toplam brüt 1 milyon 141 bin 739 metreküp içilebilir su Ankara içmesuyu şebekesine verilmiş bulunmaktadır. 

 

En Yüksek, En Düşük

 

2016 yılı içerisinde Ankara`ya verilen suda 11 Ağustos Perşembe günü 1 milyon 398 bin 900 metreküp ile rekor kırılmıştır. Söz konusu tarihte 1,4 milyon metreküpe yaklaşan Ankara kenti içmesuyu tüketiminin bize göre nedenleri arasında başta hava sıcaklıklarının neredeyse 40oC lere varması ile halâ bir memur kenti olan Ankara`da söz konusu dönemde kamu çalışanlarının izinlerinin kaldırılması etkili olmuştur…

 

2016 yılında Ankara`ya sağlanan en düşük içmesuyu ise 02 Nisan günü 823 bin 47 metreküp olarak gerçekleşmiştir.

 

BARAJ DOLULUK ORANLARI

 

02 Ocak 2017 itibariyle 

 

Ankara`ya İçmesuyu Sağlayan Barajlardaki Doluluk Oranları Yüzde (%) 

 

Baraj Adı

Bize göre

ASKİ`ye göre

Kurtboğazı

62,29

64,72

Çamlıdere

11,51

22,43

Eğrekkaya

43,30

57,62

Akyar

10,39

24,86

Kavşakkaya

6,94

12,34

Çubuk-II

36,37

37,65

TOPLAM

16,74

27,13

 

Görülebileceği gibi, 02 Ocak Pazartesi günü itibariyle tüm barajlardaki doluluk oranları ortalaması bizce %16,74 iken, ASKİ`nin web sitesinde yer alan oran %27,13 tür. Fark, fark edilebilir mertebededir! Bu farkın nedeni, esas olarak baraj doluluk oranındaki hesaplamadan kaynaklanmaktadır. Barajların ölü hacmi, dolayısıyla aktif, kullanılabilir hacmi ASKİ tarafından farklı olarak değerlendirilmektedir. Oysa gerek ‘Ankara İçmesuyu Master Planı`nda, gerekse özellikle Çamlıdere Barajı planlaması ve projesinde gerçek değerler yer almaktadır. Anılan İdarenin minimum su alma kotunun altında kabul ettiği ve baraj ölü hacminden pompaj ile çektiği bir seviyeyi dikkate alarak buna göre hesaplamalar yaptığı tahmin edilmektedir.

En Düşük, En Yüksek

2016 yılı içerisinde Ankara`ya su sağlayan tüm içmesuyu barajlarında toplam ortalama doluluk oranı 07 Ocak Perşembe günü %25,18 ile geçtiğimiz ‘Su Yılı`nın en düşük seviyesine inmiş, 16 Mart Pazar günü ise %37,94 ile en yüksek düzeye ulaşmıştı. Ankara içmesuyu barajlarının toplamda en düşük doluluk oranı ise, işbu rapor tarihi olan 02 Ocak 2017 günü itibariyle %16,74 olarak gerçekleşmiştir.

 

2016 Yılında Ay Sonu Ankara İçmesuyu Barajları Ortalama Doluluk Oranları

 

Haziran ayından başlayarak günümüze kadar sulamaya verilen sular, baraj gölleri yüzeyinden buharlaşma ve içmesuyu için geçmiş aylara göre çok daha fazla çekilen sular nedeniyle, barajlarımızın toplam doluluk oranı 01 Haziran`da %36,33 düzeyinde iken 30 Haziran`da %33,90, 31 Temmuz`da %30,12, 31 Ağustos`ta %26,40 ve 30 Eylül`de 23,39 olarak hesaplanmıştır. Baraj göl yüzeylerinden buharlaşmanın durduğu ve sulama için su çekimlerinin yapılmadığı son dönemlere ilişkin olarak Ankara içmesuyu barajlarındaki toplam doluluk oranları 31 Ekim`de %20,62, 30 Kasım`da %18,44 ve 31 Aralık günü ise %16,82 seviyesine kadar düşmüş bulunmaktadır.

 

Baraj doluluk oranlarındaki bu düşüş beklenen bir durumdur. Yağışların, uzun yıllar ortalamasına göre özellikle son üç ayda yetersiz kalması, baraj havzalarındaki yeraltı suyu seviyelerini de aşağıya çekmiştir. Geçmiş deneyimlerimize dayanarak Şubat ayından başlayarak, baraj doluluk oranlarının yükselişe geçeceğini öngörmekteyiz.

 

İMO Ankara Şubesi, Ankara Su Çalışma Grubu adına

 

Hasan Akyar

 

02 Ocak 2017

 

KIZILIRMAK SUYU ve GEREDE SİSTEMİ

 

Ankara`ya içme, kullanma ve endüstri suyu sağlayan (Kesikköprü Barajı dışında) tüm yüzeysel su kaynakları depoladıkları suları cazibeyle (pompajsız) Ankara`nın yine Kuzey`inde yer alan arıtma tesislerine aktarmaktadır.

 

Bunlardan Akyar barajı sularını Eğrekkaya barajına, Eğrekkaya ve Kavşakkaya barajları da Kurtboğazı barajına depoladıkları suları aktarmaktadır. Kurtboğazı ve Çamlıdere barajlarından da hamsu İvedik İçmesuyu Arıtma Tesisine iletilmektedir. Çubuk-II Barajında depolanan sular ise Pursaklar İçmesuyu Arıtma Tesisine verilmektedir. Halen yapımı sürdürülen Gerede Sistemi`nin hizmete alınması ile Filyos yukarı havzasından bulunan Ulusu Çayı suları ise Çamlıdere barajına iletilmiş olacaktır. Söz konusu Gerede Sistemi kapsamındaki tünel inşaatı sözleşmesinde iş bitim tarihi 2014 yılının Aralık ayı olmasına karşın henüz (!) tamamlanmış değildir…

 

Kızılırmak üzerindeki Kesikköprü Barajı da yaklaşık 130 kilometrelik birbirine paralel 3 isale hattı ile (pompajla - yaklaşık 720 metre terfi yüksekliği ile) yine İvedik Arıtma Tesisine bağlanmaktadır. Ancak, 02 Nisan 2015 Perşembe gününden buyana, yaklaşık 21 aydır Ankara`ya (doğrudan İvedik Arıtma Tesisine) Kızılırmak hamsuyu iletilmemiştir. 

 

2015 yılı başında sadece 85 gün Kesikköprü Barajından Kızılırmak hamsuyu Ankara`ya pompalanmıştır. Söz konusu 85 günde brüt toplam 21 milyon 35 bin metreküp su terfi edilmişti…

 

ANKARA`DA İÇMESUYU FİYATLANDIRMASI

 

Ankara`da ASKİ abonelerinin faturalarına yansıyan su bedelleri toplamı 5 farklı bileşenden oluşmaktadır. Bunlar; su bedeli, atıksu bedeli, Şube yolu payı, KDV ile Çevre Vergisidir. Su birim fiyatındaki artış, ‘şube yolu payı` ve ‘Çevre Vergisi` hariç diğer kalemlere de yansımaktadır. 

 

2015 yılı içinde ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 TL olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 kuruştur. Atıksu bedeli su bedelinin %50`si olarak eklenmekte, ayrıca toplam tutar üzerinden %8 oranında KDV eklenmektedir. Ancak, faturalarınızdaki kalemleri dikkatli bir biçimde incelediğinizde söz konusu KDV oranının % 10`un üzerinde tahakkuk ettirildiği görülebilecektir. Öte yandan, Mayıs ayından buyana, KDV kapsamında her bir faturada 90 kuruşluk bir meblağın da tahsil edildiği görülmektedir! 

 

2016 yılı başında ‘şube yolu payı` aylık maktu 4,89 dan 5,00 TL`ye artırılmış olup, ‘Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 Kuruş`tan 27 Kuruş`a yükselmiştir. 

 

SORU: Ankara Şebeke Suyuna Zam Zam mı Yapılıyor?

 

Doyurucu YANIT: Evet!

 

Son haftalarda çeşitli gazetelerin okur köşelerinde Ankara şebeke suyuna sürekli zam yapıldığı iddiaları yer almakta… Ankaralı, bir önceki ASKİ faturası ile yenisini karşılaştırdığında aynı miktarda su için daha fazla ödeme yaptığından yakınıyor.

 

Yaklaşık bir yılı aşkın bir süredir Ankara içmesuyu birim fiyatına yapılan zamları ve ilgili fatura bileşenlerinin ücretlerindeki artışları aylık olarak raporumuzun sonunda bulabilirsiniz. 

 

2016 yılı içerisinde, son 12 aylık dönemde, içmesuyu net birim fiyatı %13,21 oranında zamlanmıştır…

 

Bir diğer nokta ise, aylık tüketiminiz arttıkça toplam fatura bedeli içerisindeki sabit hizmet karşılıkları aynı kaldığından (örneğin ÇTV, Şube Yolu vb.), düşük tüketim miktarlarındaki fatura bedellerinde göreceli daha fazla artışın yansıdığı görülecektir.

 

BİR ÖNCEKİ YILDA (Aralık 2014 / Aralık 2015)

 

İçmesuyu Birim Fiyatındaki ARTIŞ:

 

Aralık 2014`te Su Birim Fiyatı: 2,8075 TL / m3

 

Aralık 2015`te Su Birim Fiyatı: 3,1500 TL / m3

 

Bir yıldaki artış oranı: % 12,20

 

2016 YILINDA İÇMESUYUNA UYGULANACAK ZAMLAR

 

15 Aralık 2015 Salı günü Büyükşehir Belediye Meclisinde ASKİ`nin 2016 yılı bütçe görüşmelerinde Ankara şebeke suyunun birim fiyatı oyçokluğu ile 5,02 TL olarak belirlenmiştir. (Ancak bu birim fiyatın içinde atıksu bedeli de bulunmaktadır. Ankara`da atıksu birim fiyatı su birim fiyatının %50`sidir. Bu oran İstanbul`da %100`dür).

 

Yani; Ankara`da net su birim fiyatı: 3,347 TL / metreküp`tür. (2016 yılı ortalaması)

 

Söz konusu Meclis Kararının alındığı Kasım Ayı su birim fiyatının 3,04 TL/metreküp olduğu dikkate alındığında 2016 yılında suya yapılacak zammın %10,1 olduğu görülecektir.

 

GERÇEKLEŞEN 2016 YILI ZAMLARI

 

Ocak Ayı su birim fiyatı 3,35 TL / metreküp olarak uygulanmaya başlanmış bulunmaktadır. (Aralık 2015 ile Ocak 2016 arası sadece bir ay içerisindeki artış oranı yaklaşık %6,35`tir)

 

Aralık 2015`te 3,15 TL/m3 olan su birim fiyatı, Aralık 2016`da 3,566 TL/m3 olmuş ve bir yılda yaklaşık %13,21 civarında artırılmış bulunmaktadır.

 

2016 YILI Aylık SU BİRİM FİYATLARI DÖKÜMÜ ve ANALİZİ 

 

Tarih

Birim Fiyat

(TL / m3)

Net Fark

(TL)

Ardışık Artış Oranı (%)

Yıl Başına göre

Artış Oranı (%)

Aralık 2014

2,807

Aylık

Aylık

Toplam

Aralık 2015

3,150

0,343

 

12,20

Ocak 2016

3,350

0,200

6,350

6,35

Şubat 2016

3,370

0,020

0,600

6,98

Mart 2016

3,370

-

-

6,98

Nisan 2016

3,378

0,008

0,220

7,24

Mayıs 2016

3,398

0,020

0,590

7,87

Haziran 2016

3,443

0,045

1,330

9,30

Temmuz 2016

3,458

0,015

1,345

9,78

Ağustos 2016

3,470

0,012

0,347

10,16

Eylül 2016

3,470

-

-

10,16

Ekim 2016

3,480

0,010

0,288

10,48

Kasım 2016

3,509

0,029

0,833

11,40

Aralık 2016

3,566

0,057

1,624

13,21

 

 

 

TMMOB
İnşaat Mühendisleri Odası