ANKARA SU DURUM RAPORU
(26 Ekim 2018 Cuma sabahı itibariyle)
Eklenme Tarihi: 18/01/2019
Ankara Su Durumu Raporu
(26 Ekim 2018 Cuma sabahı itibariyle)
Toprakta güneş kokusu uçtu.
Dalları yalnızlığa alıştırma mevsimi geldi...
?SU YILI` 1 Ekim`de başlar ülkemizde. Bunun nedeni, Anadolu topraklarında suyun en az bulunduğu günlerdir Ekim ayı başları. Akarsularımızda suyun debisinin en az bulunduğu, yeraltı suyu seviyesinin de en düşük olduğu dönemdir.
**
KESİKKÖPRÜ BARAJI POMPA İSTASYONU NEREDEYSE 1,5 YILDIR ÇALIŞIYOR
2017 yılının ikinci yarısından itibaren, özellikle son aylarda daha yoğun olarak Kesikköprü baraj gölünden Kızılırmak-Ankara İletim hattına su (basılmakta) pompalanmaktadır! Ancak seçilmiş Büyükşehir Belediye Başkanı döneminde İvedik İçmesuyu Arıtma Tesisine yaklaşık 130 kilometre uzaklıkta bulunan ve yaklaşık 700 metrelik bir terfi yüksekliği gerektiren bu ana isale hattına pompalanan Kızılırmak ham suyunun Arıtma tesisine hangi tarihlerde ve hangi miktarda ulaştığı, hangi oranda paçallandığı (harmanlandığı) konusunda sağlıklı verilere ulaşma şansı bulunamamıştır. Bu süre içinde aralıklarla da olsa, Kesikköprü barajından günde yaklaşık 270 bin ile 540 bin metreküp arasında Kızılırmak - Ankara Ana İsale Hattı`ndan İvedik İçmesuyu Arıtma Tesisine hamsu iletildiği değerlendirilmektedir. Söz konusu miktarda suyun pompalama elektrik giderinin ayda en az iki haneli milyon TL olabileceğinin de altının çizilmesi gerektir.
Kızılırmak suyunun paçallanması ya da belirli oranlarda harmanlanması sonucu konutlarımızın musluklarından akan içmesuyu şebeke suyunda Kızılırmak suyunun koku, renk, tat vb. olumsuzlukların bulunmasının yanı sıra, sülfat, klor, sertlik ve bir takım ağır metal derişimlerinin de zaman zaman standartları zorlayabileceği beklenmektedir.
Özellikle, Hirfanlı ve Kesikköprü baraj göllerinde ilkbahar başı ve sonbahar sonlarında beklenen doğal ?alt-üst olma` (lake over-turn) durumunun yaşandığı haftalar ile mart sonu, nisan ve mayıs ayı başlarında oluşabilecek ?alg patlaması` (algea bloom) dönemlerinde Kızılırmak ham suyunun tadında, kokusunda ve renginde olumsuzluklar olması kaçınılmazdır...
Ekim ayında neredeyse her gün, Ankara İçmesuyu şebekesine İvedik Arıtma Tesisinden verilen suyun yaklaşık yüzde kırk beşi (%45) Kesikköprü Barajından pompalanan Kızılırmak Nehri`nin hamsuyudur!
UYARI
Eğer ki, İvedik Arıtma Tesisi ile konutunuz arasındaki ana besleme hatlarında, ara depolarda, pompa istasyonlarında, ev bağlantınızda, konut içi su tesisatınızda ve binanızın deposunda herhangi bir kayıp/kaçak vb kirlenme riski taşıyan dış unsurlar bulunmuyorsa; Kızılırmak suyunun harmanlama oranı da üçte birini geçmiyorsa, mikrobiyolojik açıdan musluklarınızdan akan Ankara şebeke suyunu, doğrudan içmek dışında kullanabilirsiniz!
ANKARA`YA SAĞLANAN SU
26 Ekim 2018 günü itibariyle (günlük);
Akyar barajından Eğrekkaya barajına 15 000 metreküp, Eğrekkaya barajından Kurtboğazı barajına toplam 230 000 metreküp, ayrıca Kavşakkaya barajından da Kurtboğazı barajına 195 000 metreküp su aktarılmıştır.
İvedik Arıtma Tesisi`ne; Kurtboğazı Barajından 323 760, Çamlıdere Barajından da 313 000 veee Kesikköprü barajından da 536 000 metreküp hamsu iletilmiştir.
Çubuk-II barajından Pursaklar Arıtma Tesisi`ne ise 66 700 metreküp hamsu aktarılmıştır.
26 Ekim 2018 günü bütününde İvedik ve Pursaklar Arıtma Tesislerinden toplam brüt 1 milyon 239 bin 460 metreküp su Ankara içmesuyu şebekesine verilmiş bulunmaktadır.
26 Ekim günü İvedik Arıtma Tesisine iletilen (Çubuk-II Barajından Pursaklar Arıtma Tesisine verilen 66 700 metreküp düşüldükten sonra) toplam brüt ham su miktarının yaklaşık %45,7`si Kızılırmak suyudur.
BARAJ DOLULUK ORANLARI (15 Mayıs, 17 Temmuz ve 26 Ekim 2018 günleri itibariyle)
Ankara`ya İçmesuyu Sağlayan Barajlardaki Doluluk Oranları Yüzde (%)
Baraj Adı | Bize göre | ASKİ`ye göre |
15 May | 17 Tem | 26 Ekim | 15 May | 17 Tem | 26 Ekim |
Kurtboğazı | 64,40 | 57,61 | 53,66 | 66,69 | 60,33 | 56,64 |
Çamlıdere | 11,39 | 11,44 | 8,10 | 22,28 | 22,33 | 19,40 |
Eğrekkaya | 31,30 | 21,61 | 2,03 | 44,42 | 37,01 | 22,04 |
Akyar | 42,60 | 46,19 | 7,64 | 49,24 | 52,28 | 19,64 |
Kavşakkaya | 59,18 | 54,35 | 19,91 | 61,55 | 57,00 | 24,56 |
Çubuk-II | 54,40 | 44,08 | 30,46 | 55,51 | 45,29 | 31,79 |
TOPLAM | 20,28 | 18,99 | 11,54 | 29,84 | 28,70 | 22,20 |
Baraj doluluk oranlarındaki farkın nedeni, esas olarak baraj doluluk oranındaki hesaplamadan kaynaklanmaktadır. Bizim itibar ettiğimiz değer, her bir barajın projesindeki aktif hacmine (etkin kapasitesine) göre mevcut (baraj gölünde biriken) suyun oranını vermektedir. ASKİ tarafından barajların -özellikle Çamlıdere Barajının- ölü hacmi daha düşük, dolayısıyla aktif -kullanılabilir- hacmi daha yüksek alınarak değerlendirildiğinden doluluk oranları daha fazla olarak hesaplanmaktadır. Anılan İdarenin minimum su alma kotunun altında kabul ettiği ve baraj ölü hacminden pompaj ile çektiği seviyeyi dikkate alarak buna göre hesaplamalar yaptığı tahmin edilmektedir.
26 Ekim 2018 günü itibariyle yukarıdaki tabloda yer alan Ankara İçmesuyu Barajlarında güvenilir olarak çekilebilecek net su miktarı toplamı yaklaşık 162,5 milyon metreküptür. Söz konusu barajlara hiç su gelmese bile, baraj göllerinde depolanmış olan mevcut net su, Ankara`nın yaklaşık 4,5 ay ortalama tüketimini karşılayabilecek düzeydedir. ANKARA İÇMESUYU BARAJLARINDAN SULAMAYA VERİLEN SU
Ankara`ya içmesuyu sağlayan barajlardan -ki Kesikköprü Barajı planlamalarda içmesuyu barajı değildir ve değerlendirmelerimiz dışındadır-, Kurtboğazı, Eğrekkaya ve Akyar barajlarından sulama mevsimi kayda değer miktarda sulama suyu çekilmektedir.
2018 yılı içinde 10 Haziran`dan başlayarak 29 Eylül`e kadar söz konusu barajlardan; Haziran ayında 2 125 200, Temmuz ayında 4 855 750, Ağustos ayında 3 217 800 ve Eylül ayında da 803 700 metreküp olmak üzere toplam 11 milyon 002 bin 450 metreküp su, sulama amacıyla çekilmiş bulunmaktadır.
ANKARA İÇMESUYU BARAJLARINDAN BUHARLAŞMA
Yaz aylarında baraj gölleri yüzeylerinden buharlaşma ile su kayıplarının yaşanması doğaldır. Ankara`ya içmesuyu sağlayan barajlardan -ki Kesikköprü Barajı planlamalarda içmesuyu barajı değildir ve değerlendirmelerimiz dışındadır-, Mayıs ayında 876 500, Haziran ayında 3 963 500, Temmuz ayında 6 215 000, Ağustos ayında 6 091 500, Eylül ayında 4 098 500 ve Ekim ayında (26 Ekim`e kadar) 2 705 500 metreküp olmak üzere toplam 23 milyon 950 bin 500 metreküp su buharlaşmıştır. Yaklaşık 6 ayda, Ankara`nın yaklaşık 20 günlük su tüketimini karşılayabilecek miktardaki kaynak baraj gölü yüzeylerinden buharlaşma yolu ile eksilmiş bulunmaktadır...
ANKARA`DA İÇMESUYU FİYATLANDIRMASI
Ankara`da ASKİ abonelerinin faturalarına yansıyan su bedelleri toplamı 5 farklı bileşenden oluşmaktadır. Bunlar; su bedeli, atıksu bedeli, Şube yolu payı, KDV ile Çevre Vergisidir. Su birim fiyatındaki artış, ?şube yolu payı` ve ?Çevre Vergisi` hariç diğer kalemlere de yansımaktadır.
2015 yılı içinde ?şube yolu payı` aylık maktu 4,89 TL olup, ?Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 kuruştur. Atıksu bedeli su bedelinin %50`si olarak eklenmekte, ayrıca toplam tutar üzerinden %8 oranında KDV eklenmektedir. Ancak, faturalarınızdaki kalemleri dikkatli bir biçimde incelediğinizde söz konusu KDV oranının % 10`un üzerinde tahakkuk ettirildiği görülebilecektir. Öte yandan, Mayıs ayından buyana, KDV kapsamında her bir faturada 90 kuruşluk bir meblağın da tahsil edildiği görülmektedir!
2016 yılı başında ?şube yolu payı` aylık maktu 4,89 dan 5,00 TL`ye artırılmış olup, ?Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 26 Kuruş`tan 27 Kuruş`a yükselmiştir.
2017 yılında ise ?şube yolu payı` aylık maktu 5,00 TL olarak tahsil edilmiş olup, ?Çevre Vergisi` ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 27 Kuruş`tan 28 Kuruş`a yükselmiştir. Bunun yanı sıra, aylık toplam içmesuyu ve atıksu bedeli üzerinden %8 oranında KDV tahakkuk ettirilmiş ayrıca her bir faturaya 90 kuruşluk ek, bir tür vergi/rüsum/harç vb. maktu olarak eklenmiştir.2018 yılı başında ?şube yolu payı` aylık maktu 5,00 TL olup, ?Çevre Vergisi` ise ayda tüketilen beher metreküp içmesuyu karşılığında 27 Kuruş`tan 32 Kuruş`a yükseltilmiştir.
HER AY ZAM ÜSTÜNE ZAMAnkaralı, bir önceki ASKİ faturası ile yenisini karşılaştırdığında aynı miktarda tükettiği su için daha fazla ödeme yaptığından yakınmakta.
Dikkate alınması gereken bir diğer önemli gerçek ise, aylık tüketiminiz düştükçe, toplam fatura bedeli içerisindeki sabit hizmet karşılıkları aynı kaldığından (örneğin ÇTV, Şube Yolu vb.), düşük tüketim miktarlarındaki fatura bedelleri üzerinden hesaplanan brüt değer, göreceli olarak daha fazla artışın yansıdığı görülecektir. GERÇEKLEŞEN ZAMLAR 2016 Ocak ayı su birim fiyatı 3,35 TL / metreküp olarak uygulanmaya başlanmıştır.
Aralık 2015`te 3,15 TL/m3 olan su birim fiyatı, Aralık 2016`da 3,566 TL/m3 olmuş ve bir yılda yaklaşık %13,21 civarında artırılmış bulunmaktadır.
Aralık 2016 - Ocak 2017 arasında, sadece bir ay içerisinde şebeke suyuna yapılan zam %3`ü aşmıştır! Sadece 2017 yılında Ankara şebeke suyu birim fiyatına yaklaşık % 16,9 oranında zam yapılmıştır.
İçmesuyu Birim Fiyatındaki ZAM Özeti:
-Aralık 2014`te Su Birim Fiyatı: 2,8075 TL / m3
-Aralık 2015`te Su Birim Fiyatı: 3,1500 TL / m3
-Aralık 2016`da Su Birim Fiyatı: 3,5666 TL / m3
-Aralık 2017`de Su Birim Fiyatı: 4,1680 TL / m3
2014 - 2015 yılları arasındaki artış oranı: % 12,20
2015 - 2016 yılları arasındaki artış oranı: % 13,21
2016 - 2017 yılları arasındaki artış oranı: % 16,88 Son 3 yıldaki (2014 - 2017 arası) artış oranı: % 48,49
2018 yılı sadece ilk 6 ay artış oranı: % 12,64
2018 yılı ilk 9 ay artış oranı: % 15,95
Son 3 buçuk yıldaki artış oranı: % 67,26
Son 45 aydaki artış oranı: % 72,18
Son üç yıllık süre içerisinde Ankara içmesuyu birim fiyatına yapılan zamlar ve ilgili fatura bileşenlerinin ücretlerindeki artışlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
2016, 2017 ve 2018 (ilk 9 ay) YILI Aylık SU BİRİM FİYATLARI DÖKÜMÜ ve ANALİZİ Tarih | Birim Fiyat (TL / m3) | Net Fark (TL) | Ardışık Artış Oranı (%) | Yıl Başına göre Artış Oranı (%) |
Aralık 2014 | 2,807 | Aylık | Aylık | Toplam |
Aralık 2015 | 3,150 | 0,343 | | 12,20 |
Ocak 2016 | 3,350 | 0,200 | 6,350 | 6,35 |
Şubat 2016 | 3,370 | 0,020 | 0,600 | 6,98 |
Mart 2016 | 3,370 | - | - | 6,98 |
Nisan 2016 | 3,378 | 0,008 | 0,220 | 7,24 |
Mayıs 2016 | 3,398 | 0,020 | 0,590 | 7,87 |
Haziran 2016 | 3,443 | 0,045 | 1,330 | 9,30 |
Temmuz 2016 | 3,458 | 0,015 | 1,345 | 9,78 |
Ağustos 2016 | 3,470 | 0,012 | 0,347 | 10,16 |
Eylül 2016 | 3,470 | - | - | 10,16 |
Ekim 2016 | 3,480 | 0,010 | 0,288 | 10,48 |
Kasım 2016 | 3,509 | 0,029 | 0,833 | 11,40 |
Aralık 2016 | 3,566 | 0,057 | 1,624 | 13,21 |
Ocak 2017 | 3,673 | 0,107 | 3,001 | 3,00 |
Şubat 2017 | 3,800 | 0,127 | 3,458 | 6,56 |
Mart 2017 | 3,880 | 0,080 | 2,105 | 8,81 |
Nisan 2017 | 3,920 | 0,040 | 1,031 | 9,93 |
Mayıs 2017 | 3,953 | 0,033 | 0,842 | 10,85 |
Haziran 2017 | 3,973 | 0,020 | 0,506 | 11,41 |
Temmuz 2017 | 3,980 | 0,007 | 0,176 | 11,61 |
Ağustos 2017 | 4,002 | 0,022 | 0,553 | 12,23 |
Eylül 2017 | 4,030 | 0,028 | 0,700 | 13,01 |
Ekim 2017 | 4,048 | 0,018 | 0,447 | 13,52 |
Kasım 2017 | 4,100 | 0,052 | 1,285 | 14,97 |
Aralık 2017 | 4,168 | 0,068 | 1,659 | 16,88 |
Ocak 2018 | 4,238 | 0,070 | 1,679 | 1,68 |
Şubat 2018 | 4,272 | 0,034 | 0,802 | 2,50 |
Mart 2018 | 4,357 | 0,085 | 1,990 | 4,54 |
Nisan 2018 | 4,457 | 0,100 | 2,295 | 6,93 |
Mayıs 2018 | 4,568 | 0,111 | 2,490 | 9,60 |
Haziran 2018 | 4,695 | 0,127 | 2,780 | 12,64 |
Temmuz 2018 | 4,866 | 0,171 | 3,642 | 16,75 |
Ağustos 2018 | 4,978 | 0,122 | 2,507 | 19,43 |
Eylül 2018 | 4,833 | -0,145 | -2,913 | 15,95 |
| | | | |
ANADOLU HALKLARININ BİRİKİMİAnadolu halklarının yüzyıllardır gözlediği, belleklerine kaydedip süzdüğü ve nesiller boyu aktardığı doğa olaylarından Temmuz ayına ilişkin değerlendirilebilecek bilgiler aşağıda yer almaktadır: EKİM AYI GÜNCESİ:
04-Turnaların gitmesi
05-Koç katımı Fırtınası
08-Yaprak Dökümü
09-Yaprak dökümü fırtınası
15-Meryemana fırtınası
16-Yağmur Mevsiminin Başlangıcı
18-Kırlangıç Fırtınası
19-Bağ bozumu Fırtınası
20-Ağaç Dikme Zamanı
21-Bağ Bozumu Zamanı
26-Suların Soğumaya Başlaması
27-Balık fırtınası
31-Ağaç budama zamanı
Ekim Ayında Olan Bitenler, Olacak Bitecekler:
01-Dünya Yaşlılar Günü
03-Merkez Bankasının Kurulması (1930)
04-Dünya Hayvanları Koruma Günü
06-İstanbul`un Kurtuluşu (1923)
06-Dünya Çocuklar Günü
07-Resmi Gazete`nin (Ceride-i Resmiye) Yayın Hayatına Başlaması (1920)
08-Bahçelievler Katliamı (1978)
09-Dünya Gıda Günü
10-Ankara Garı Katliamı (2015)
10-Dünya Ruh Sağlığı Günü
11-Mudanya Mütarekesi (1922)
13-Ankara`nın Başkent Oluşu (1923)
13-19-Ahilik ve Kültür Haftası
24-Birleşmiş Milletlerin Kurulması (1945)
28-Ankara Radyosunun Yayına Başlaması (1938)
29-Cumhuriyet Bayramı
29-04 Kasım Kızılay Haftası
30-Boğaz Köprüsünün Açılışı (1973) Yinelemekte Yarar Var:
SU; KIT KAYNAKTIR
Kıt kaynaklara gösterilecek özen sadece tüketicilerden beklenemez. İlgili idarelerin bilimsel verilere dayalı, zamanında ve teknik kurallarına uygun olarak sistemdeki bileşenleri doğru bir biçimde işletmeleri önem taşır.
Su varken tasarruf edilir...
?YOK`un tasarrufu mu olur?
**
Nazım Hikmet`ten bir alıntı ile bitirelim;"Subaşında durmuşuz,
Suda suretimiz çıkıyor...
...
Subaşında durmuşuz.
Su serin,
Çınar ulu,
Ben şiir yazıyorum.
Kedi uyukluyor,
Güneş sıcak.
Çok şükür yaşıyoruz.
Suyun şavkı vuruyor bize
Çınara, bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze..."
26 Ekim 2018
İMO Ankara Şubesi ?Ankara Su Çalışma Grubu` adına
Hasan AKYAR