Antalya`da ortalama hava sıcaklığının ardı ardına üç gün süre ile 30°C`nin üstünde bulunduğu zamanlarda beton dökülmemeli, zorunlu dökülecekse yapı güvenliği açısından mutlaka önlemler ve bakım koşulları yerine getirilmelidir.

Eklenme Tarihi: 29/06/2017

BASIN BİLDİRİSİ
29 HAZİRAN 2017

AŞIRI SICAKLARDA BETON DÖKMEYİN

Son günlerde hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, birçok olumsuz etkiyi de beraberinde getirmiştir.

Beton, günümüzde en yaygın kullanılan yapı malzemesidir. Beton, yakın gelecekte de en çok kullanılan, en ekonomik yapı malzemesi olma özelliğini sürdürecektir. Bu önemli yapı malzemesinin standartlara uygun kalitede üretilmesi, yapısını oluşturan malzemeler kadar üretim, döküm, yerleştirme-bakım şartlarına ve bunların denetimlerine de bağlıdır. Bu da ancak şantiyede bazı şartların yerine getirilmesi ve mevcut şartların en iyi şekilde değerlendirilmesiyle sağlanabilir. Yeni sertleşen beton çok naziktir, özenle korunması gerekir. Beton dökümü için en olumsuz ortam, aşırı sıcak, kuru ve rüzgarlı havalardır. Sıcak hava düşük nemi beraberinde getirir.

Sıcak hava koşulları:
?   Yüksek hava sıcaklığı,
?   Düşük relatif nem yüzdesi,
?   Hızlı esen rüzgarlar,
?   Güneş radyasyonu,

ortamlarından birisinin veya birkaçının bir arada bulunduğu koşullar olarak ta­nımlanmaktadır.

5-30 DERECE ARASI UYGUN

Anormal hava koşullarında beton yapımı ile ilgili TS 1248 no`lu Türk standardı, beton dökümü sırasında, ortalama hava sıcaklığının ardı ardına üç gün süre ile 30°C`nin üstünde bulunduğu süredeki hava durumunu aşırı sıcak hava olarak tanımlamaktadır. Bu standarda göre, beton dökümü esnasında hava sıcaklığının normal kabul edileceği sıcaklık 5 - 30 °C`dir.

Sıcak hava koşulları, beton üretimini, yerleştirilmesini, kür edilmesini ve beto­nun tüm özeliklerini olumsuz etkileyebilir. 

Hava sıcaklığının yükselmesi, hidratasyonun fazla hızlanması, beton karışım suyu ihtiyacının artması, dayanımın azalması ve buharlaşmanın artması ile rötre çatlakları ve farklı oturmaların oluşması, betonun geçirimsizliğinin azalması ve servis ömrünün (durabilitesinin) azalması gibi olumsuz etkilere neden olmaktadır.   

   

SICAK HAVADA BETON DÖKÜMÜNDE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Sıcak hava koşullarının olumsuz etkilerini azaltabilmek amacıyla, bu koşullarda yapılacak betonlar için alınması gereken önlemleri şöyle sıralamak mümkündür: 

?   Taze betonun sıcaklığı, rüzgarın hızı, bağıl nem ve ortam sıcaklığı
denetlenerek döküme karar verilmelidir.

?   Çimento, su ve agregalar olabildiğince soğuk olmalıdır. Agrega gölgede stoklanmalı, karışım suyu beyaza boyanmış tanklarda tutulmalıdır.

?   Agregalar periyodik olarak ıslatılmalı ama agregalarda farklı nem oranlarının oluşmamasına dikkat edilmelidir.

?   Erken priz yapan çimentoların kullanılmasından kaçınılmalı ve hidratasyon ısısı düşük çimentolar tercih edilmelidir.

?   Betonun çabuk sertleşmesi ve fazla karışım suyuna ihtiyaç göstermesi, sıcaklığın azaltılması yolu ile önlenemiyorsa priz geciktirici ve su ihtiyacını azaltıcı uygun katkılar kullanılmalıdır.

?   Döküm yerine ulaşan beton bekletilmeden yerleştirilmeli ve vibrasyon kısa sürede tamamlanmalıdır. Dökümün gecikmesi halinde priz geciktirici kimya­sal katkılar kullanılmalıdır. Çok sıcak ve kuru havalarda beton dökme işlemi­nin akşam veya gece vakitlerinde yapılması tercih edilmelidir.

?   Beton dökümünden önce kalıplara su püskürtülmesi beton karışımındaki suyun emilmemesi açısından faydalıdır. Böylece betonla temas edecek yü­zeylerin sıcaklığını düşürerek nem miktarını artırmak mümkündür.

?   Sıcak havalarda yerleştirilebilecek en uygun beton sıcaklığı 15 - 30 °C arasında olmalıdır.

?   Beton yerleştirildikten hemen sonra ilk mastarlama yapılır; daha sonra bir in­san betonun üzerine çıktığında 1-2 mm derinlikte iz kalınca, ikinci mastarla­ma işlemi yapılır. Bunun için tercihen metal tabanlı mastar kullanılabilir. Mas­tarlama işlemlerinin yavaş ve düzgün yapılmasına özen gösterilmelidir.

?   Dökümden sonra ilk yarım saatten başlayarak 72 saat boyunca su kürü uy­gulanmalı, buharlaşma ve su kaybına karşı yüzeyler su geçirmez örtüler ile rüzgara karşı da rüzgar koruyucularla örtülmelidir.

?   Normal betonarme yapılarda kür süresi yaz aylarında en az üç gün olmalı, yüzey sürekli nemli tutulmalıdır.

?   Beton yüzeyi zarar görmeyecek hale geldiğinde, mümkün olan her yerde kür

uygulanmalıdır. Bu konu yerleştirmeden sonraki 24 saat içinde çok önemli­dir. Bütün beton yüzeyler ıslak tutulmalı ve bu uygulama kesintisiz yapılmalı­dır. Ara sıra yapılacak kür sonucunda ıslanma-kurumalarla betonda yüzeysel çatlaklar oluşur.

?   Güneş ve rüzgarın doğrudan etkisine karşı korumak için açıkta kalan beton yüzeyler, ıslak çuval ve plastik örtü gibi malzemelerle örtülmelidir. Özellikle döşeme ve saha betonlarının "Curing compound" adı verilen bakım madde­leri ile kaplanıp, buharlaşmanın geciktirilmesi yararlıdır.

Sonuç olarak; Antalya`da ortalama hava sıcaklığının ardı ardına üç gün süre ile 30°C`nin üstünde bulunduğu zamanlarda beton dökülmemeli, zorunlu dökülecekse yapı güvenliği açısından mutlaka yukarıda belirtilen önlemler ve bakım koşulları yerine getirilmelidir.

                                                          

 

 Mustafa BALCI
         İMO Antalya Şube Başanı