İnşaat Mühendisleri Odasının TOKİ Başkanı Bayraktara fahri doktora verilmesi ile ilgili yaptığı açıklama. 2 Haziran 2010

Eklenme Tarihi: 26/10/2011

Gazi Üniversitesi Rektörlüğü, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanı Erdoğan Bayraktar`a fahri doktora unvanı verdi.

Gazi Üniversitesi Bayraktar`a "toplu konut alanındaki birikimi, kamu arazileri ve kaynaklarını verimli biçimde değerlendirilip halka açmasındaki çabaları; alt gelir gruplarına yönelik konut üretimi konusundaki katkıları, gecekondu önleme, kentsel gelişim ve yenilme çalışmalarından dolayı" verdiği unvanla aslında rant politikalarını ödüllendirmiştir.

Önemli olan TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar`ın ismi değildir. Bayraktar siyasi iktidara yakınlığıyla bilinen ve bu özelliği nedeniyle 2000`lerin başından beri palazlandırılan TOKİ`nin başına oturtulmuş sıradan bir bürokrattır.

Burada önemli olan ve tartışılması gereken TOKİ`nin kendisidir.

TOKİ, AKP iktidarı döneminde kamu olanaklarını sınırsız kullanma hakkı, yarattığı haksız rekabet, eline geçirdiği ekonomik güç ile olması gereken ve sosyal devlet anlayışından güç alan toplu konut politikasından uzaklaşma ve barınma hakkının yok sayılması uygulamalarının temel aracı olmuştur.

Erdoğan Bayraktar da "görevlerini yerine getirmek" konusunda üstün çabalar göstermektedir.

Bayraktar`ın, TOKİ`nin amacını anlatırken kullandığı "gecekondu dönüşümü ile kaçak ve çarpık kentsel alanların iyileştirilmesi, ayrıca eş zamanlı olarak yeni ve planlı kentsel arsa üretimini sağlamak suretiyle kent merkezlerinde bulunan değerli arsaların, kentin prestijini arttıracak özel proje alanları olarak geliştirilmesini sağlamak" ifadeleri de üzerine yüklenen sorumluluğun adeta itirafı gibidir.

TOKİ, söylendiği gibi dar gelirlilere konut değil zenginlere yatırım araçları üretmektedir.

TOKİ`nin İstanbul`da yaptığı konutların yüzde 56`sı lüks ve gelir getirici nitelikteyken ancak yüzde 44`ü ise sosyal konut niteliğine sahiptir. Bu oranlar TOKİ`nin İstanbul`u zenginlere; yerli yabancı sermaye gruplarına pazarladığını göstermektedir.

Bu durum İstanbul`la sınırlı da değildir. TOKİ kaynaklarının ancak % 22`si yoksul ve dar gelirlilere yatırım olarak dönmektedir.

Üstelik TOKİ alt gelir grubundaki insanları ev sahibi değil "devletin kiracısı" yapmaktadır. Çünkü TOKİ kalitesiz evleri insanlara 20 yıl vadelerle satmakta, kiracılık âdete bir ömre yayılmaktadır.

Geri ödemeler konusu da toplumsal bir sorun halini almış, TOKİ`ye olan borçlarını ödeyemeyen insanların evlerine haciz gelmeye başlamıştır. TOKİ tarafından kentsel dönüşüm kapsamına alınan bölgelerde yaşayan ve hak sahipliğine dayanarak ev sahibi olanlar, bölgenin değişen ekonomik-sosyal-kültürel ortamında barınamamış ve mahallelerini terk etmek zorunda kalmışlardır. İstanbul Taşoluk`ta kentsel dönüşüm projesiyle oluşturulan yeni konuta hak kazanan 300 aileden sadece 27`si mahallede kalmıştır.

TOKİ aynı zamanda siyasi iktidara yakınlığıyla bilinen yeni kurulan kimi firmaları da kamu kaynaklarıyla zengin etmeye de hizmet etmiştir.

2007 Eylül ayı baz alınırsa; TOKİ`nin 50 milyon liralık sözleşme bedeli olan 55 büyük ihaleyi 60 firma arasında dağıttığı, bu 55 projenin toplam 9,7 milyar lira tutarında olduğu görülecektir. Bu durum bir başka gerçeğe işaret etmektedir. 2002–2007 yılları arasında TOKİ`den iş alan firma sayısının 400 civarında olduğu düşünülürse, 16 milyar liralık tutarın % 60`ı 60 firma, % 40` ise 340 firma arasında dağıtılmıştır.

İşte Erdoğan Bayraktar böyle bir kurumun başkanıdır ve TOKİ`nin bu görevlerinin ileri yürütücüsüdür.

Bayraktar`ın ve bağlı bulunduğu siyasi iktidarın kamu hizmeti anlayışı ortadayken kendisine verilen fahri doktora unvanı olsa olsa bu politikaların desteklenmesi anlamına gelmektedir.

İnşaat Mühendisleri Odası olarak Gazi Üniversitesi`nin verdiği kararı içimize sindirmediğimizi ifade ediyor ve ekliyoruz ki Toplu Konut İdaresi; Kentte oluşan rantı kamu yararına kullanan, altyapı finansmanının geliştirilmesi ve altyapının iyileştirilmesi için çaba sarf eden, kaçak ve niteliksiz yapılaşmanın önüne geçen bir yapıya kavuşturulmalıdır. Özetle TOKİ, zenginlere yatırım aracı yoksullara niteliksiz konut üreten bir kurum değil asli görevi olan konut sorununun çözümüne dönük kamu yararına çalışan bir kurum haline getirilmelidir.