ULAŞIMIN GELECEĞİ TOPLU TAŞIMACILIKTA/İMO İSTANBUL ŞUBE (TRANSPORT/1 HAZİRAN 2011)
Toplu taşıma öncelikli planlamaların gelecek açısından önemli olduğu ve bu alanda yapılan projelerde kaynakların doğru bir şekilde kullanılmasının öneminin vurgulandığı 9`uncu Ulaştırma Kongresi`nde sorunlara bilimsel açıdan değinildi.
Eklenme Tarihi: 24/02/2012
Toplu taşıma öncelikli planlamaların gelecek açısından önemli olduğu ve bu alanda yapılan projelerde kaynakların doğru bir şekilde kullanılmasının öneminin vurgulandığı 9`uncu Ulaştırma Kongresi`nde sorunlara bilimsel açıdan değinildi. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 9`uncu Ulaştırma Kongresi "Sürdürülebilir Ulaştırma" başlığı altında Yıldız Teknik Üniversitesi Oditoryumu`nda 16- 18 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirildi. Kongrede; Kaliteli Bir Toplu Taşıma Sistemi Nasıl Olmalıdır? Kentiçi Ulaşımın Planlanması, Avcılar-Söğütlüleşme Metrobüs Sistemi ve Sürdürülebilir Ulaşım Politikalarının İnsan Davranışına Etkileri gibi konular ve ulaştırmanın diğer yanlarına ilişkin sorun alanları ve çözümler üzerine duruldu. YAŞANILABİLİR KENT KALİTELİ TOPLU TAŞIMAYLA ULAŞILIR Doç. Dr. Halim Ceylan`ın başkanlığında gerçekleşen kongrenin 8`inci oturumunda, "Kaliteli Bir Toplu Taşıma Sistemi Nasıl Olmalı?" konusu ele alındı. Oturuma katılan Münih`teki Darmstadt Teknik Üniversitesinden Oytun Arslan, Münih`teki toplu taşıma sistemini anlattı. Münih`teki toplu taşıma sisteminin iskeletini metro ve banliyö sisteminin oluşturduğunu söyleyen Arslan, metro hat sayısının 6, uzunluğunun 35 km olduğunu ve yıllık 351 milyon yolcu taşındığını söyledi. Banliyö hat sayısının 10, uzunluğunun 442 km ve yıllık yolcu sayısının 292 milyon kişi olduğunu söyleyen Arslan tramvay hat sayısının ise 15 olduğunu, uzunluğunun 75 km ve yıllık yolcu sayısının da 94.5 milyon kişi olduğunu belirtti. Tek biletle farklı modlarda seyahatin mümkün olduğu Münih`te ücretlendirmelerde kıta mantığının olduğunu ifade eden Arslan, insanların Oytun Arslan zaman sınırlı bilet almaya yönlendirildiğini belirterek şunları söyledi: "Zaman sınırlı biletler iyi bîr toplu taşıma talebi oluşturuyor. Haftalık ve aylık bilet fiyatları günlük ve tek bilete oranla daha avantajlı. Ücretlendirme aktarmalara göre değil mesafelere göre. Zaman ve mekan unsurları göz önüne alınarak aktarma noktaları, arapark yerleri, taksiler ve yönlendirme tabelaları iyi ayarlanmış durumda. Basılı broşürler ve internetle yolcu bilgilendirme iyi bir şekilde gerçekleştiriliyor, 2005`ten bu yana 230 trafik ışığında toplu taşıma araçlarına önceliklendirme söz konusu. Engelli dostu araçlar ve engellilere yönelik fiziki düzenlemeler yapılmış durumda. Bunların tümü sürdürülebilir, yaşanılabilinir bir kentin kaliteli ve özendirici bir toplu taşıma sisteminden geçtiğinin bir göstergesi. " RO-RO, KARAYOLU İLE REKABET EDEMEZ Prof. Dr. Zerrin Bayraktar`ın başkanlığında gerçekleştirilen kongrenin 9`uncu oturumda ise `Derince-Ambarlı Ro-Ro Hattı İşletme Maliyet Analizi` konusu tartışıldı. Ulaştırma ve Lojistik G. Teslime Aydın Uzmanı Gülsen Teslime Aydın, Derince-Ambarlı hattında ağırlıklı olarak neden karayolunun kullanıldığını araştırdıklarını ve kullanıcıların taleplerinin sonucuna göre araştırma yaptıklarını söyledi. İncelemede zaman ve operasyon maliyetinin temel alındığını dile getiren Aydın, Derince-Ambaru hattında 200 arakapasiteli, şoförlerin de araçlarla beraber yolculuk yapabileceği Ro-pax, Ro-Ro gemi tipinin baz alındığını ifade ederek maliyet analizi hakkında su bilgileri verdi: "Derince`den Ambarlı`ya gitmek isteyen bir araç 135 km yol kat etmesi gerekirken, denizyolu mesafesi 102 km. Tek Katlı Ro-pax gemisi ile günde 4 sefer yapılarak 800 araç taşınıyor. Yükleme boşaltma süresi bu gemide 2.5 saat sürerken yolculuk 2.75 saat sürüyor. Gemi personel olarak 15 kişiye ihtiyaç duyuluyor. Ro-Ro gemisinin günlük işletme maliyeti 70 bin 500 TL, bakım maliyeti 11 bin 700 TL ve liman maliyetleri de 2 bin 300 TL 84 bin 55 TL olan toplam maliyetin araç başına maliyeti ise 106 TL. 135 km`lik karayolu yolculuğunda ortalama hız 50 km/s ve seyahat 2 saat 45 dakikada gerçekleştiriliyor. Sefer maliyeti ise 91.8 TL hesaplamalarla seyahat süresinin yükleme- boşaltma sürelerini de kattığımızda karayolundan 2 kat fazla olduğu ortaya çıkıyor. Karayolunun trafikle ilgili birçok problemi olmasına rağmen hala öncelikli tercih edildiği görülüyor. Zaman ve maliyet açısından Ro-Ro taşımacılığının karayolu rekabet edebilmesi mümkün görünmüyor." METROBÜS YOLCUSUNUN YÜZDE 93`Ü MEMNUN IMO Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Sarp`ın başkanlığını yaptığı kongrenin son oturumu olan 10`uncu oturumda İETT Strateji Geliştirme Daire Başkanı Ahmet Bağış. "Toplu Taşımada Alternatif İşletme Uygulamaları: Metrobüs" adlı sunum gerçekleştirdi. Sunumuna İETT hakkında genel bilgilerle başlayan Bağış, Metrobüsün toplu taşıma unsurlarında yüzde 10`luk bir paya sahip olduğunu söyledi. Bağış, Metobüs`ü kullanan yolcuların ortalama 12 istasyon boyunca yolculuk yaptığını İfade etti. Bu sonuca göre Metrobüs`te ortalama 25 dakika yolculuk yapıldığını aktaran Bağış. "Yaptığımız araştırmalara göre yolcuların 67`si memnun, yüzde 26`sı da kesinlikle memnun. Yani yolcularımızın 93`ü Metrobüs yolculuğundan memnun. Metrobüs`ten önce aynı hatta 172 dk süreyle, bin 505 otobüsle 6 bin 438 sefer yapılıyordu ve bu seferler 4,95 TL karşılığında gerçekleştiriliyor. Metrobüs`ten sonra güzergâhta 189 otobüs, bin 296 minibüs kaldırıldı. 42 km uzunluğundaki 33 istasyona sahip Metrobüs hattında 315 araçla günlük 3 bin 300 sefer yapılıyor ve günde 600 bin yolcunun taşındığı, 63 dakika süren bu seferler 1,950 TL karşılığında gerçekleştiriliyor. Her 10 kişiden 8`i Metrobüs`ü hızlı, konforlu olduğu ve trafiğe takılma derdi olmadığı için tercih ediyor. Yolcuların yüzde 55.7`si Metrobüs yokken aynı güzergahtaki yolculuklarını İETT otobüsü ile gerçekleştiriyordu. Metrobüs hattında gerçekleşen kaza sayısı milyon km`de 8 iken otobüslerde bu sayı 22. Yani Metrobüs hattında diğer hatlara oranla yüzde 62 daha az kaza yaşanıyor. Metrobüs projesinin başarısında en önemli faktörler, güzergâhının çok iyi seçilmesi, hattın erişilebilirliğinin yüksek olması ve diğer ulaşım modları ile entegrasyonudur" şeklinde konuştu. RAYLI SİSTEMLER ve DEMİRYOLUNUN PAYI GELECEKTE ARTACAK Marmaray Koordinasyon Komisyonu Başkan Yardımcısı Ufuk Kınık da "Ulaştırmada Sürdürülebilirlik Hedefi Ne Olmalı?" başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Sürdürülebilirlik için ulaşım modlarmdaki teknolojilerin yenilenmesinin gerektiğini söyleyen Kınık, karayolu taşımacılığının motorize sistem üzerine inşa edildiğini, bu teknolojilerin sürdürülebilirlik konusunda engel olduğunu ifade etti. Avrupa`da demiryoluna yönelik teknolojik geliştirmelerde Danimarka ve Fransa gibi birkaç ülkede hidrojen tren projesi gerçekleştirildiğini ve tüm projelerde demiryolu uygulamaları için hidrojenin uygun bir taşıyıcı güç olduğu sonucuna varıldığını aktaran Kınık, "Hydrail banliyö, uzun mesafe gibi farklı demiryolu hizmetleri için ekonomik bir alternatif olarak sunulmaktadır. Hydrail araçlar teknik olarak mümkündür. Daha az yatırım, daha az emisyon, pillere göre daha fazla güç, yedek güç kaynağı gibi avantajlara sahiptir. Avrupa Birliği (AB), kentsel ulaşımda içten yanmalı motor araçlarında değişim yapmayı planladığını açıkladı. Açıklamada AB şehirlerinde 2050`ye kadar düşük emisyonlu araçlara dönüşümü desteklenmesi, karbon emisyonun yüzde 60 azaltılması. Tek Avrupa ulaştırma alanında tam entegre ulaşım ağlarının oluşturulması, tüm şehirler arası yolcu ve yük taşımacılığının yarısının demiryolu ve su yolu ile yapılacağı, 300 km üzerindeki yolculukların 2050 yılında çoğunlukla trenle yapılacağı, AB yüksek hızlı demiryolu ağının 2030`a kadar şu anki ağın 3 katına ulaşması ve tüm ana AB havaalanlarının tercihen yüksek hızlı demiryolu şebekesine bağlı olması gerektiği yer aldı. Bu da uluslararası ve bölgesel organizasyonların, sürdürülebilirlik açısından engel teşkil eden çevresel olumsuzlukları, karayollarının oranını küçülmesi, yenilenebilir enerji kaynağı kullanılabilirlik açısından raylı sistem ve demiryollarının payının artırılmasının, strateji olarak belirlediğini ve farkındalık oluşturduğunu gösteriyor" diye konuştu.