GÜVENLİ YAPI ÜRETİMİ İÇİN BETON DÖKÜMÜNE DİKKAT!/İMO ADANA ŞUBESİ (ADANA EGEMEN/15 HAZİRAN 2011)
İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Abdullah Bakır, yaz aylarında beton dökümüne ve kalıp sokumu konusunda uyarıda bulundu.
Eklenme Tarihi: 24/02/2012
İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Abdullah Bakır, yaz aylarında beton dökümüne ve kalıp sokumu konusunda uyarıda bulundu. Bakır, yaptığı açıklamada, Adana gibi sıcak iklime sahip kentlerde özellikle beton dökümüne ve kalıp sokumu sürelerine özen gösterilmesi, İşlem üzerinde hassasiyetle durulması, hava şartlarının dikkate alınması çağrısında bulunarak, "Güvenli ve sağlıklı yapı üretmek için değişen hava şartlarına ve sıcak havaya dikkat edilmesinin elzem olduğunu düşünüyoruz. Beton dökümü, betonun korunması ve kalıp sökümü yapı üretim sürecinin en önemli aşamalarındandır. Günümüzde hazır beton kullanımı yaygınlaştığı düşünülürse, uyarımızın özellikle beton dökümü ve kalıp sokumu süreleriyle İlgili olduğunun altını çiziyoruz" dedi. İnşaat mühendisliğinin, her şart altında, her zeminde, her iklimde sağlıklı, güvenli yapı üretilebilecek bilgi birikimine sahip bir meslek disiplini olduğunu belirten Bakır, şunları söyledi: "Yeter ki, proje hazırlanmasından uygulamaya kadar her aşamada, mesleki teknik gereklilikler yerine getirilsin. Meslektaşlarımız bu gerekliliklerle ilgili hassasiyetini yitirmesin, mesleki etik kurallar bir an olsun unutulmasın ve yapı denetim sistemi eksiksiz uygulansın. Şu nokta çok önemlidir: Kalıp sökülme sürelerini tayin etmek için betonun ne kadar dayanım kazandığının bilinmesi gerekmektedir. Betonun hedef dayanım süreleri ise iklim şartları, dolayısıyla sıcaklıkla doğrudan ilintilidir. Beton dökümü sırasında, şartnamelerde öngörülen sayıda beton numunesi alınmalı ve test edilmelidir. Test edilen beton numunelerinden elde edilen basınç mukavemeti proje mukavemetinin yüzde 70`ine karşılık gelmesi durumunda betonun yeterince dayanım kazandığı kabul edilir ve kalıp sokumu işlemi gerçekleştirilebilir. Betonla ilgili deney sonuçlarını ilgili denetim mühendisine onaylatmadan, değerlendirmesine sunmadan yapının hiçbir bölümünde kalıp veya dikme yerinden oynatıl mamalıdır. Aksi takdirde, herhangi bir deprem gerçekleşmeden dahi yapıda telafi edilmesi mümkün olmayan olumsuz sonuçlar açığa çıkacaktır. " Sorumlu şantiye şeflerine, yapı denetim firmalarına, belediyelere, ilgili kurum ve kuruluşlara bu noktada büyük sorumluluk düştüğünü belirten Bakır, sıcak havada beton dökümünde alınacak önlemleri şöyle sıraladı: "Beton dökümüne başlamadan kalıp ve donatı mutlaka ıslatılmalıdır. Beton zemine dökülüyorsa beton suyunun zemin tarafından emilmemesi için zemin önceden sıkıştırılmalı ve tesviye edilip mutlaka ıslatılmalıdır. Betonun yerleştirmesi işlemi daha çok personelle, mümkün olan en kısa zamanda iyi bir vibrasyon işlemi ile yapılmalı, gece beton dökümü tercih edilmelidir. Beton hazırlanmasından itibaren en fazla 120 dakika içinde yerine yerleştirilmelidir. Gerektiğinde geciktirici katkı konularak bu süre uzatılabilir, inşaat mahallinde 1m3 betona ilave edilecek 10 litre su, basınç dayanımında % 8 mertebesinde bir azalmaya sebep olacaktır. Betonu yerleştirdikten sonra mastar yapılıp bırakmalı yüzey parlaklığı kaybolup üzerinde gezinildiğinde (ayak izi birkaç milimetre olduğunda) tahta mala ile düzeltme yapılmalı, çatlaklar kapatılmalıdır. Beton yüzeyi zarar görmeyecek hale geldiğinde (mastar çekildikten yaklaşık 20 dakika sonra) mümkün olan her yere su püskürtülüp beton yüzeyi ıslak tutularak kür uygulanmalıdır. Bu konu yerleştirmeden sonraki İlk 24 saat içinde çok önemlidir. Bütün beton yüzeyleri ıslak tutulmalı ve bu uygulama kesintisiz yapılmalıdır. Kalıplanmamış yüzeylerde sıcak hava ve rüzgâr etkisi ile kuruma işaretleri görülmeden betonun kendi suyunun buharlaşmasını önlemek için su geçirmez kağıt, plastik örtü veya kür bileşikleri uygulanmalıdır. Polietilen örtü yatay yüzeyler kadar düşey elemanlarda da kullanılabilir. Girinti çıkıntılara uydurularak yapıştırılırsa hava geçirmezlik sağlar, ancak perdahlı yüzeylerde leke bırakabilir. Beton günde en az 3 defa kurumasına fırsat verilmeden sulanmalı veya üstüne konulacak kum kanaviçe, çuval, hasır gibi örtüler suyla sürekli doygun hale getirilmelidir. Su kürü uygulandığında suyun sıcaklığı beton sıcaklığından çok düşük olmamalıdır, aksi takdirde ısı farkı ile yüzeyde oluşacak gerilmeler betonun çatlamasına sebep olacaktır. Sıcak havada beton prizini erken alır. Henüz priz aşamasında iken yanına yeni dökülen betonda uygulanacak vibrasyon önce dökülen betonun çatlamasına sebep olur. Yakın civardaki yoğun, ağır trafik, sarsıntılar, deprem de benzer şekilde betonunu çatlatabilir. Sıcak hava şartlarında taze ve sertleşmiş betonun tüm Özelliklerinin olumsuz yönde etkilendiği unutulmamalıdır."