İMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu tarafından 8 Nisan 2022 tarihinde Kastamonu-Karabük yolunda meydana gelen göçük ile ilgili bir basın açıklaması yayımlandı.

Açıklamada yapılan inşaat projelerinin bilimsel ve teknik gerekliliklere uygun olmasının önemi vurgulanarak, “İnşaat mühendisliği meslek alanını ilgilendiren her faaliyette olduğu gibi altyapı inşaatlarının da mühendislik ürününün meydana getirileceği bölgede yapıya etki edebilecek meteorolojik, hidrolojik, sismolojik, jeolojik vb. tüm unsurların detaylı şekilde etüt edilmesiyle elde edilen veriler doğrultusunda bilimsel ve teknik kriterlere uygun olarak projelendirilmesi ve projesine uygun şekilde imalatlarının tamamlanması gerekmektedir. Kastamonu-Karabük yolunda yaşanan ve meteorolojik veriler incelendiğinde olağan sınırlar dâhilinde olduğu anlaşılan yağış sonrası dere yatağında meydana gelen yükselmenin yol platformunda sebep olduğu deformasyon, yukarıda genel hatlarıyla belirtilen aşamalardan bir veya birkaçının gerektiği gibi yerine getirilmediğini göstermektedir,” denildi.

Açıklamanın tamamı:

Kastamonu-Karabük yolunun D030-02 kesimi 8. kilometresinde meydana gelen göçük sebebiyle yolun bir şeridi trafiğe kapatılmış olup trafik diğer şeritten kontrollü olarak sağlanmaktadır. İlgili kesimin yapım işlerine 2014 yılında başlandığı ve 2017 yılında trafiğe açıldığı bilinmektedir.

2013

2017

Foto 1-2. Mevcut Bölge Uydu Görüntüleri (2013-2017) 

Kastamonu İli Araç ilçesi Yeşilova Köyü’nün kuzeybatısında yer alan kesiminde meydana gelen göçmenin, Araç Çayı’nın taşkın yatağı üzerinde olduğu görülmektedir. Söz konusu kesimde olduğu gibi benzer koşullarda yol güzergâhının taşkın yatağı ile örtüşmesi ve taşkın yatağı üzerinde yol platformunun oluşturulması istenen bir durum olmamakla birlikte güvenli bir şekilde tasarlanabilir. Meydana gelen yağış ve taşkın gibi doğa olaylarının, bilimsel ve teknik gerekliliklere uygun kazıklı duvar, tahkimat vb. dayanma yapılarının da içinde olduğu mühendislik tasarımları ile yol platformunda herhangi bir zarar oluşmadan imal edilmesi ve trafiğin tüm unsurlar için güvenli bir şekilde sağlanabilmesi mümkündür. Kastamonu-Karabük yolunun ilgili kesiminde dere yatağının yola zarar vermesini engellemek amacıyla betonarme duvar ile tahkimat yapıldığı görülmektedir. İmal edilen betonarme duvar medyada yer alan görüntülerden anlaşıldığı üzere görevini yerine getirememiş, yapının altında meydana gelen oyulma sebebiyle de göçme oluştuğu yönünde kuvvetli kanaat oluşmuştur.

Foto 3. Betonarme Duvar Göçme Durumu 

İnşaat mühendisliği meslek alanını ilgilendiren her faaliyette olduğu gibi altyapı inşaatlarının da mühendislik ürününün meydana getirileceği bölgede yapıya etki edebilecek meteorolojik, hidrolojik, sismolojik, jeolojik vb. tüm unsurların detaylı şekilde etüt edilmesiyle elde edilen veriler doğrultusunda bilimsel ve teknik kriterlere uygun olarak projelendirilmesi ve projesine uygun şekilde imalatlarının tamamlanması gerekmektedir. Kastamonu-Karabük yolunda yaşanan ve meteorolojik veriler incelendiğinde olağan sınırlar dâhilinde olduğu anlaşılan yağış sonrası dere yatağında meydana gelen yükselmenin yol platformunda sebep olduğu deformasyon, yukarıda genel hatlarıyla belirtilen aşamalardan bir veya birkaçının gerektiği gibi yerine getirilmediğini göstermektedir. Bahsi geçen yolda meydana gelen göçmeyi yağışın “aşırı” olduğunu iddia ederek doğal olaylara bağlamak, mühendislik biliminin gerekliliklerini yerine getirmeyen kişi ve kurumları sorumluluktan kurtarmayacaktır. Son yıllarda sıklıkla meydana gelen benzer olaylar, meydana getirilen yapıların yeterli düzeyde mühendislik hizmeti almasının ne kadar önemli olduğunu her defasında bir kez daha göstermektedir.

Yaşanan bu tür olumsuzlukları tek bir kişi ve yapılan tek bir hata ile ilişkilendirmek doğru bir yaklaşım değildir. Proje, imalat ve denetim aşamalarından geçtiği ve her aşamada mühendislik hizmeti aldığı düşünülen bu imalatlar içinde yapılan tekil hatalar bu birimlerin çalışmaları içerisinde giderilebilir. Ayrıca bu aşamalarda gözden kaçabilecek basit hatalarda bu denli büyük sorunlar yaratmamalıdır.

• Yapım işlerini yürüten firmalar tarafından aynı teknik personelin birden fazla karayolu şantiyesinde görevlendirilmesi

• Söz konusu yapıların yeterli mühendislik hizmetinden yararlanmadan imal edilmesi

• İnşaat faaliyetlerinin denetimini yürüten kamu kurumlarında mevcut olan teknik personel eksikliği nedeniyle etüt ve proje denetimlerinin yeterli düzeyde yapılamaması

• Teknik personelin denetim görevini yerine getiremeyeceği sayıda yapım işinde görevlendirilmesi

• Kontrol teşkilatının tüm unsurları ile teşkil edilememesi nedeniyle sağlıklı kontrol ve denetimin imkânsızlaşması

Yukarı belirtilen konulara ilişkin herhangi bir çalışma yapılmadıkça Kastamonu-Karabük yolunda meydana gelen olayın benzerleri ile birçok kez yüz yüze geleceğimizin göstergesidir.

Kamuya ait milyonlarca lira harcanarak yapılan inşaat faaliyetlerinde benzer olumsuz durumlarla bir kez daha karşılaşmamak için;

Mühendislik hizmetinin yeterli ve etkili düzeyde alınması, denetim faaliyetlerinin bilim ve teknik çerçevesinde yeterli sayıda denetim görevlisi ile yerine getirilmesi, teknik personelin denetime tabi tutulması ve fiili olarak şantiyede bulunmasının sağlanması gerekmektedir. Bu yönde çalışma yapılmayan her gün, ülkemizi çok daha üzücü ve telafisi mümkün olmayan zararlara bir gün daha yaklaştırmaktadır.

İMO Ankara Şubesi
Yönetim Kurulu